แนวคิดผลักดันไทย ‘ศูนย์กลางการแพทย์’ ในอาเซียน

ศูนย์กลางการแพทย์ครบวงจร (Medical Hub) ความพยายามที่รัฐบาลกำลังผลักดันให้ประเทศไทยกลายเป็นศูนย์กลางการแพทย์ครบวงจรในอาเซียน โดยการสนับสนุนให้มีการพัฒนาเครื่องมือแพทย์ที่มีมาตรฐานเทียบเท่าสากล ทั้งยังรองรับการเข้าสู่สังคมสูงอายุในประเทศไทย

แต่ทราบหรือไม่ว่า ภายใต้การขับเคลื่อนไทยสู่การเป็น Medical Hub จะเกิดเป็นโครงสร้างซัพพลายเชนขนาดใหญ่ ที่จะสร้างโอกาสสำหรับธุรกิจภายในประเทศในส่วนที่เกี่ยวเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นภาคการผลิต ภาคบริการ การค้า

ไม่พลาดทุกข้อมูล ข่าวสารที่น่าสนใจ อย่าลืมกดไลก์ Facebook bangkokbanksme 

อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันประเทศไทยเกินดุลการค้าเครื่องมือแพทย์ โดยมีการส่งออกในปี 2562 อยู่ที่ 106,000 ล้านบาท (ทิศทางปกติก่อนมีโควิด 19) ซึ่งสูงกว่ามูลค่าการนำเข้าที่มีประมาณ 70,000 ล้านบาท และเป็นประเทศที่มีการค้าเครื่องมือแพทย์สูงที่สุดในอาเซียน คิดเป็นอัตราการเติบโตเฉลี่ยอยู่ที่ 8-10% สูงกว่าค่าเฉลี่ยโลกที่มีอัตราการเติบโตอยู่ที่ 5.2%

ทั้งนี้ การผลิตเครื่องมือแพทย์ในประเทศมีผู้ประกอบการรวมทั้งสิ้น 1,586 ราย ส่วนใหญ่เป็นผู้ประกอบการขนาดเล็กที่ร่วมลงทุนจากต่างประเทศ ส่วนมากเป็นการผลิตเพื่อส่งออกในกลุ่มวัสดุทางการแพทย์ที่ใช้แล้วทิ้งถึง 84% ได้แก่แอลกอฮอล์ ผ้าก๊อซ เข็มฉีดยา สบู่ล้างมือ สเปรย์ล้างมือ หน้ากากอนามัย แว่นตาป้องกัน เป็นต้น

ในขณะเดียวกัน พบว่ามีบริษัทที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนรวมทั้งสิ้น 66 แห่ง ในจำนวนนี้มากกว่าครึ่งเป็นการขอส่งเสริมการลงทุนในกลุ่มวัสดุทางการแพทย์ ขณะที่การนำเข้าส่วนใหญ่เป็นกลุ่มครุภัณฑ์ทางการแพทย์ เช่น เครื่องอัลตราซาวด์ เครื่องเอกซเรย์ เครื่องมือทางจักษุ เป็นต้น ประเทศคู่ค้าที่ไทยนำเข้ามาก ที่สุดคือ สหรัฐอเมริกา เยอรมนีและจีน

ด้วยเหตุนี้ โอกาสและความท้าทายของอุตสาหกรรมเครื่องมือแพทย์ที่มีปริมาณความต้องการเพิ่มสูงขึ้นอย่างมาก เนื่องจากอัตราการเจ็บป่วยของประชาชนที่เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะโรคเฉพาะทาง อาทิ โรคหัวใจ โรคหลอดเลือด สมอง โรคมะเร็ง และโรคเบาหวาน กอปรกับการเข้าสู่สังคมสูงวัย

แนวคิดผลักดันไทยสู่ Medical Hub

ภายใต้การขับเคลื่อน BCG สาขาเครื่องมือแพทย์ เพื่อเป็นกรอบแนวทางในการขับเคลื่อนอุตสาหกรรมเครื่องมือแพทย์ไทยในช่วงปี 2564-2568 อันนำไปสู่การบรรลุเป้าหมายที่ต้องการ เพิ่มการจัดซื้อเครื่องมือแพทย์จากบัญชีนวัตกรรมไทยอย่างน้อย 30% ของผลิตภัณฑ์ที่ได้ จากการวิจัยนวัตกรรมและผลิตในประเทศ

เรื่องนี้อาจมองว่าจะเป็นโอกาสสำคัญ อาทิ กรณีที่รัฐจะใช้การดำเนินงานผ่านกลไกของกลุ่มวิจัย วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม (วทน.) หรือ NSTDA ในการผลิตอุปกรณ์ทางการแพทย์ไทย ที่ได้มาตรฐานและได้รับการยอมรับจากแพทย์และประชาขน ลดการนำเข้าอุปกรณ์การแพทย์จากต่างประเทศ ยกระดับความสามารถในการแข่งขันของภาคอุตสาหกรรมโดยเฉพาะ SMEs

รวมทั้งมาตรการ อาทิ การเพิ่มโอกาสให้คนไทยสามารถเข้าถึงเครื่องมือแพทย์ที่มีราคาถูก และมีมาตรฐาน ผ่านการดำเนินงาน ทั้งในด้านการสร้างความพร้อมในด้านเครื่องมือ เทคโนโลยี ครุภัณฑ์ และซอฟต์แวร์ทางการแพทย์ และมีการเตรียมความพร้อมเข้าสู่ตลาด มีมาตรการลดภาษีการนำเข้าชิ้นส่วนและวัตถุดิบที่ใช้ในเครื่องมือแพทย์เป็น 0% และสนับสนุนการต่อยอดเทคโนโลยีจากต่างประเทศ

ที่สำคัญอย่างยิ่งคือ ‘บุคลลากร’ ดังนั้นการพัฒนาศักยภาพบุคลากรวิจัยและนวัตกรรม รวมทั้งผู้ประกอบการด้านเครื่องมือแพทย์ จึงมีส่วนสำคัญมากเช่นกันที่จะผลักดันให้ไทยเป็นศูนย์กลางการแพทย์ครบวงจรผ่านการขับเคลื่อนแผนงาน BCG สาขาเครื่องมือแพทย์ ตลอดจนการส่งเสริมสนับสนุนให้เกิดการนำผลงานวิจัยไปสู่ภาคการผลิตและบริการ ซึ่งจะเป็นคลัสเตอร์ที่มีความสำคัญและน่าสนใจมากในอนาคตอันใกล้นี้ สำหรับผู้ประกอบการเอสเอ็มอีทีกำลังมองหาตลาดใหม่ที่มีศักยภาพสูง