“Blockchain”กุญแจไขสู่ความสำเร็จ SME สู่เวทีโลก

มิอาจปฏิเสธได้ว่าในโลกยุคปัจจุบันนี้เทคโนโลยี "บล็อกเชน"( Blockchain )เป็นนวัตกรรมที่สร้างความเปลี่ยนแปลงในอุตสาหกรรมโลกชนิดพลิกจากหน้ามือเป็นหลังมือเลยทีเดียว นับเป็นเทคโนโลยีใหม่ที่จะมาปฏิวัติเศรษฐกิจและสังคมในยุคดิจิทัล นั่นแปลว่าโลกของบล็อกเชนจะเข้ามามีอิทธิพลต่อการค้าโลกในอนาคตอย่างมิอาจหลีกเลี่ยง

อย่างไรก็ตามสิ่งที่หลายคนอยากรู้ นั่นคือ บล็อกเชน คืออะไร  หากจะอธิบายง่ายๆก็ให้ลองนึกภาพว่ามันเป็นเสมือนโซ่ที่สร้างขึ้นเพื่อกระจายข้อมูลเก็บไว้ในชิ้นส่วนโซ่ที่ต่อกันเป็นข้อๆซึ่งข้อมูลเหล่านั้นไม่มีอะไรมาเปลี่ยนแปลงได้เรียกได้ว่าบล็อกเชนเป็นอินเตอร์เน็ตในรูปแบบใหม่ซึ่งเจตนารมณ์แรกๆผู้สร้างต้องการนำมาใช้สร้างสกุลเงินดิจิทัล เช่น บิตคอย

แต่ทุกวันนี้ เทคโนโลยีบล็อกเชนได้ถูกนำไปใช้เพื่ออำนวยความสะดวกให้กับธุรกิจอย่างแพร่หลาย ที่สำคัญบล็อกเชนไม่เพียงเป็นเทคโนโลยีที่มาปฏิวัติการค้าเท่านั้น แต่ยังสร้างโอกาสให้กับธุรกิจ SME ได้โลดแล่นบนเวทีการค้าระดับโลกได้อย่างสง่างาม  เพราะมีระบบสร้างความไว้วางใจให้รายเล็กๆที่ไม่เป็นที่รู้จักได้มีโอกาสรับออเดอร์ระดับโลกได้

จุดเด่นที่สร้างระบบการค้าแบบใหม่ของบล็อกเชน อาทิ ระบบสร้างความโปร่งใส คือ ส่งข้อมูลไปยังหน่วยในเชนได้พร้อมกันหลายๆหน่วย ปลอมแปลงแก้ไขได้ยาก รวมทั้งช่วยเสริมสร้างความไว้วางใจ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยส่งเสริมการค้าสมัยใหม่ โดยเฉพาะการค้าออนไลน์รูปแบบต่างๆ และช่วยลดต้นทุน ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการสร้างโอกาสผู้ประกอบการขนาดกลางและขนาดเล็ก ได้เข้าถึงโอกาสการค้าในเวทีระดับโลกได้

นอกจากนี้ บล็อกเชนสามารถนำมาประยุกต์ ทำให้ SME เก็บข้อมูลจากลูกค้ามาวิเคราะห์ได้โดยตรง ไม่ผ่านคนกลาง สามารถสร้างฐานข้อมูล Big Data ของตัวเองได้อย่างรวดเร็วด้วยต้นทุนที่ต่ำ ซึ่งเทคโนโลยีเหล่านี้ส่วนใหญ่อยู่ในรูปแบบโมบายแอพฯ และผ่านเว็บไซต์  ผู้ประการ SME ที่สนใจใช้บล็อกเชน สามารถดาวน์โหลดมาใช้ได้ทันที หลายเจ้าให้ลองใช้ฟรีโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย

อาจเรียกได้ว่าประโยชน์ของบล็อกเชนกับ SME มีมากมายมหาศาลและจะเป็นเทคโนโลยีที่ทำให้คนตัวเล็กๆ มีโอกาสเข้าถึงแหล่งเงินได้ มีความสะดวกรวดเร็ว ลดขั้นตอนการทำธุรกิจสามารถติดตามข้อมูลได้แบบทันท่วงทีและช่วยให้ลดต้นทุนในการทำธุรกรรมได้ต่ำลง

ในระยะยาวบล็อกเชนจะเข้ามาเป็นกลไกสำคัญในการทำการค้า ในการช่วยอำนวยความสะดวก ลดต้นทุน ในการประกอบธุรกิจส่งออก, หรือช่วยในการจดทะเบียนให้ผู้ทำธุรกิจได้ง่ายขึ้น รวมไปถึงการเข้าหาแหล่งเงินทุนผ่านบล็อกเชน

ทั้งนี้แม้บล็อกเชนจะมีศักยภาพในการปฏิรูปกลไกการค้าระหว่างประเทศ แต่การนำไปสู่ทางปฏิบัติยังมีกฎระเบียบและความซับซ้อนของกฎหมาย จากผลศึกษาหน่วยงานของไทย พบว่ามีขั้นตอนที่ซับซ้อน เอกสารมากกว่า 40 ฉบับ ผ่าน 30 องค์กร และกว่า 100 คนที่เกี่ยวข้อง

นอกจากนี้กระบวนการเกี่ยวกับการค้าระหว่างประเทศก็มีขั้นตอนมากมายที่เกี่ยวข้องกับรัฐ เช่น ใบอนุญาต ใบรับรอง หลังจากออกใบอนุญาต ต้องไปติดต่อกว่า 30 หน่วยงาน เมื่อมีระบบเชื่อมโยงเอกสารการส่งออกและนำเข้าเข้าถึงข้อมูลชุดเดียวกันด้วยบล็อกเชนก็จะดำเนินการเรื่องเหล่านี้ได้รวดเร็วขึ้น

ดังนั้น มิติใหม่ของการพัฒนาโครงการที่กระทรวงพาณิชย์ร่วมมือกับสถานฑูตอังกฤษประจำประเทศไทยและมหาวิทยาลัยเกษตร จะเข้าไปเชื่อมต่อการค้ากับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ที่อยู่ระหว่างร่างข้อเสนอโครงการพัฒนาระบบต้นแบบบล็อกเชนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการค้าระหว่างประเทศของไทยเชื่อมโยงแหล่งกำเนิดสินค้า (C/O) และหลักฐานด้านการส่งออก จากกรมค้าต่างประเทศกับบล็อกเชน รวมถึงมีกลุ่มธนาคารและสถาบันการเงินไทย เมื่อเข้าอยู่ในระบบช่วยทำให้การรับชำระเงินค่าสินค้าแบบที่ใช้ (L/C) มีการอนุมัติการจ่ายเงินเร็วขึ้น80%

นอกจากนี้ ยังรวมไปถึงการนำระบบการค้าข้ามพรมแดน ที่กรมการค้าต่างประเทศดูแลในด้านเอกสาร ให้เอกสารที่ยุ่งยากซับซ้อนสามารถอำนวยความสะดวกกลไกการขนส่งตั้งแต่ต้นทางยันปลายทาง ขณะเดียวกันยังมีแผนเชื่อมต่อกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องด้านการส่งสินค้าไปต่างประเทศ ติดตามตรวจสอบย้อนกลับ เชื่อมโยงกับ Trade Facilitation & Trade Finance

เหนือสิ่งอื่นใดบล็อกเชนจะช่วยให้เข้าถึงแหล่งทุนเพื่อต่อยอดพัฒนาช่องทางการค้าเพื่อแก้ปัญหาสภาพคล่องทางการเงินของผู้ส่งออก และ SME มักมีปัญหาสภาพคล่องทางการเงิน เพราะต้องรอรับเงินค่าสินค้าเป็นเวลานาน

ในที่ประชุมเวิลด์อีโคโนมิกฟอรัมปีที่ผ่านมามีการพูดถึงบล็อกเชนว่าจะเข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องกับการค้าโลก โดยมีส่วนทำให้การค้าโลกเพิ่มขึ้นถึง 1.1 ล้านล้านดอลลาร์ในปี 2569