ถกแนวคิดเรื่อง ‘ภาษีหุ่นยนต์’ เรื่องใกล้ หรือยังไกลตัว

ภาษีหุ่นยนต์ มีด้วยเหรอ? เรื่องนี้มีการกล่าวถึงกันมากในช่วงที่หุ่นยนต์เริ่มมีบทบาทสำคัญในงานแต่ละสาขา ซึ่งเมื่อปี 2017 Bill Gates เคยเสนอไอเดียให้งานที่ใช้หุ่นยนต์ทำแทนมนุษย์จะต้องเสียภาษี โดยให้เหตุผลว่าช่วยชะลอสังคมที่หุ่นยนต์เป็นแรงงานสำคัญแทนมนุษย์ ไม่ให้มาถึงเร็วเกินไป ให้มนุษย์ได้มีเวลาเตรียมตัว และช่วยให้ผู้ใช้มีเวลามากขึ้นในการทำงานอื่นที่ดีกว่า

โดยไอเดียที่ว่าสร้างความฮือฮาในสังคมโลกไปช่วงหนึ่ง ล่าสุดไม่เพียง Bill Gates แต่ยังมี Jane Kim นักการเมืองชาวเกาหลีประจำการที่ซานฟรานซิสโก ที่อยากรู้ว่าจะเป็นอย่างไรหากให้เสียภาษีหุ่นยนต์ จะสามารถเติมเต็มปัญหาความไม่เท่าเทียมกันได้หรือไม่

ทั้งนี้มีการพยากรณ์ว่าใน 20 ปีข้างหน้า แรงงานในสหรัฐอเมริกาไม่ต่ำกว่าครึ่งหนึ่งจะถูกทดแทนโดยหุ่นยนต์ ซึ่งถือได้ว่าเป็นปรากฏการณ์ที่อัศจรรย์มาก การเกิดและแพร่กระจายของหุ่นยนต์ในภาคอุตสาหกรรมและเกษตรกรรมเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วแล้วทั่วโลก ในบ้านเราการปลดคนงานเป็นร้อยคนของโรงงานผลิตรถยนต์แห่งหนึ่งเมื่อปีที่แล้ว ตลอดจนการใช้รถตัดอ้อย เครื่องนวดข้าว รถไถนา รถแทรกเตอร์ ฯลฯ ล้วนส่อให้เห็นความเป็น automation ที่มากยิ่งขึ้น

ไม่พลาดทุกข้อมูล ข่าวสารที่น่าสนใจ อย่าลืมกดไลก์ Facebook bangkokbanksme 

ข้อมูลจาก World Economic Forum ที่เผยผลวิจัยของมหาวิทยาลัย Oxford ที่ได้สังเคราะห์งานวิชาการหลายร้อยชิ้น เกี่ยวกับความเสี่ยงที่มนุษย์จะถูกหุ่นยนต์แย่งงานไปทำภายใน 20 ปีนับจากนี้ โดยคาดการณ์ว่าแรงงานในสหรัฐอเมริกามีโอกาสสูญเสียตำแหน่งงานให้กับ AI มากถึง 47% ขณะที่ในยุโรปมีอัตราที่มากกว่าคือ 54% ใจความสำคัญของงานวิจัยดังกล่าว คือการชี้ให้เห็นถึงความตระหนกที่มาพร้อมความตระหนักของการที่โลกเราได้เข้าสู่ยุคทองของ AI อย่างเต็มรูปแบบ

แต่วันนี้เชื่อว่าเวลา 20 ปีที่เคยพยากรณ์ไว้เมื่อ 4 ปีที่แล้วอาจมากไป เพราะทุกวันนี้เทคโนโลยีหุ่นยนต์และ AI ก้าวกระโดดอย่างมาก

อย่างไรก็ตามที่ผ่านมา แม้เกาหลีใต้ได้มีการประกาศว่าจะมีการผลักดันการเก็บภาษีหุ่นยนต์ เพื่อบรรเทาผลกระทบที่เทคโนโลยีดังกล่าวจะมีต่อแรงงานมนุษย์ แต่ก็เหมือนว่าเป็นแค่ ‘สีสันต์’ เท่านั้น เพราะเอาเข้าจริงยังหาหลักการอะไรรองรับไม่ได้ว่า หุ่นยนต์หนึ่งตัวต้องจ่ายภาษีอย่างไร และออกเลขที่ผู้เสียภาษี ตลอดจนหลักประกันสุขภาพและการเข้าถึงสาธารณูปโภคอย่างไร หากทำอย่างนั้นก็เท่ากับว่า เราต้องคืนสิทธิของผู้จ่ายภาษีให้หุ่นยนต์ด้วยหรือไม่ เพราะจากมุมมองดังกล่าวเหมือนจะเปรียบหุ่นยนต์กำลังแทนที่มนุษย์ ซึ่งล้าสมัยไปแล้วสำหรับภาคแรงงาน จนต้องได้รับภาษี ‘เยียวยา’ จากหุ่นยนต์

ตรงข้าม! ใช้หุ่นยนต์ในประเทศไทยได้ลดภาษี

แต่ทราบหรือไม่ว่า ภายใต้การส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีหุ่นยนต์และระบบ หากมีการลงทุนโดยใช้หุ่นยนต์จะได้ ‘ลดภาษี’ ซึ่งเป็นมาตรการส่งเสริมการลงทุนอุตสาหกรรมหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ ของสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน หรือ BOI

การส่งเสริมการลงทุนของบีโอไอ ไม่ได้มุ่งส่งเสริมเฉพาะโครงการลงทุนใหม่เท่านั้น แต่มีมาตรการส่งเสริมผู้ประกอบการที่ลงทุนอยู่แล้ว ในด้านการเพิ่มหรือปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิตด้วย ซึ่งภายใต้สถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโควิด 19 ที่ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวม การนำระบบอัตโนมัติและหุ่นยนต์มาใช้เพื่อช่วยลดต้นทุนการดำเนินงาน เป็นอีกมาตรการของบีโอไอที่จะช่วยเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของผู้ประกอบการไทย เมื่อสถานการณ์คลี่คลายจะสามารถฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็ว

สำหรับการนำระบบอัตโนมัติและหุ่นยนต์เข้ามาใช้เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต บีโอไอจะให้สิทธิประโยชน์ อาทิ ยกเว้นอากรนำเข้าเครื่องจักร ยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคล 3 ปี ในสัดส่วนร้อยละ 50 ของเงินลงทุน (ไม่รวมค่าที่ดินและเงินทุนหมุนเวียน)

นอกจากนี้ เพื่อเป็นการสนับสนุนอุตสาหกรรมการผลิตระบบอัตโนมัติและหุ่นยนต์ในประเทศ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้ประกอบการ SMEs ไทย ในกรณีที่โครงการเลือกใช้ระบบอัตโนมัติและหุ่นยนต์ที่มีการเชื่อมโยงหรือสนับสนุนอุตสาหกรรมการผลิตระบบอัตโนมัติในประเทศ ไม่น้อยกว่าร้อยละ 30 ของมูลค่าระบบอัตโนมัติที่มีการปรับเปลี่ยน จะได้รับยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคล 3 ปี ในสัดส่วนร้อยละ 100 ของเงินลงทุน (ไม่รวมค่าที่ดินและเงินทุนหมุนเวียน)

นอกนี้ยังมีมาตรการลงทุนเพื่อการประหยัดพลังงาน การลงทุนเพื่อการวิจัยพัฒนาและออกแบบทางวิศวกรรม การลงทุนเพื่อยกระดับอุตสาหกรรมเกษตรไปสู่มาตรฐานสากล และการลงทุนนำระบบดิจิทัลมาใช้ในกระบวนการผลิตด้วย โดยจะได้รับยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคล 3 ปี ในสัดส่วนร้อยละ 50 ของเงินลงทุน (ไม่รวมค่าที่ดินและเงินทุนหมุนเวียน) เช่นเดียวกัน

นำบทสรุปที่แตกต่าง 2 เรื่องมาในหัวข้อเดียวกัน ก็เพื่อแสดงให้เห็นว่า ขณะที่ทั่วโลกกำลังตื่นตูมเรื่องหุ่นยนต์ ภาคการผลิตยังต้องใช้หุ่นยนต์ เพราะหากมองมิติด้านการพัฒนาผลิตภาพสินค้า หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติมีความสามารถที่เสถียรกว่าคน และรัฐบาลหลายๆ ประเทศไม่ยกเว้นแม้แต่ในสหรัฐอเมริกา ก็เคยมีมาตรการในการส่งเสริมการใช้หุ่นยนต์และระบบออโตเมชันในภาคอุตสาหกรรม  

ส่วนจะเก็บภาษีหุ่นยนต์สำหรับผู้ประกอบการที่ใช้หุ่นยนต์ในภาคการผลิตอย่างไร คงเป็นเรื่องอีกหลายปีค่อยกลับมาคุยกันเรื่องนี้ เพราะสิ่งที่น่าเป็นห่วงมากกว่า คือแรงงานยุคใหม่คิดไว้หรือยังว่าจะพัฒนาตัวเองให้มีความสามารถที่แตกต่างจากหุ่นยนต์และ AI ได้อย่างไร สถาบันการศึกษามีการทำหลักสูตรเรื่องนี้อย่างจริงจังแล้วหรือไม่ และที่สำคัญกฎหมายด้านการใช้หุ่นยนต์และระบบออโตเมชันในการผลิตและการบริการต่างๆ มีแล้วหรือยัง

เรื่องทำนองนี้ยังใกล้ตัวมากกว่าเสียอีก !!!

สำหรับธุรกิจที่สนใจในการลงทุนระบบอัตโนมัติและหุ่นยนต์ สามารถทำความเข้าใจเพิ่มเติมได้ตามเอกสารในลิงค์นี้ https://www.boi.go.th/

แหล่งอ้างอิง :

https://www.scurvehub.com/

https://www.blognone.com/

https://thaipublica.org/