กรณีศึกษา We Chat และ Stitch ขวัญใจคนสูงวัยขี้เหงา

อารมณ์ขี้เหงาไม่ใช่มีแค่เด็กวัยรุ่นแม้แต่รุ่นคุณแม่ คุณลุง คุณป้าก็ขี้เหงาเหมือนกันดังนั้น การส่งข้อความ “สวัสดีตอนเช้า” ก็เป็นหนทางคลายเหงาอย่างหนึ่งและไม่ใช่แค่คนสูงอายุบ้านเราเท่านั้นที่จีนกลุ่มผู้สูงอายุ ก็เป็นอีกกลุ่มที่ใช้แอปพลิเคชั่นเหล่านี้แก้เหงา ผู้สูงอายุในจีนจึงใช้แอปฯ เหล่านี้เพื่อกิจกรรมพิเศษหรือ ซื้อสินค้าผ่านช่องทางนี้ เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ

ผลสำรวจพบว่ากลุ่มผู้ใช้งาน WeChat ที่เติบโตเร็วที่สุดในช่วงเวลานี้ในจีนก็คือ “ผู้สูงอายุ” ด้วยจำนวน”แอคทีฟ ยูสเซอร์”กว่า 50ล้านรายต่อเดือน ทำให้ “เทเซ็นต์” ผู้ให้บริการประกาศว่า จะให้ความสำคัญกับผู้ใช้ที่สูงอายุเป็นหลัก

WeChat ทำรายงานข้อมูลตั้งแต่ปี 2015 ว่ามีผู้ใช้ที่เข้าสู่ระบบ 902 ล้านคนต่อวันในเดือนกันยายนปี 2017 เพิ่มขึ้น 17% จากปี 2016 โดยในจำนวนนี้มีกลุ่มผู้ใช้ที่เป็นผู้สูงอายุจำนวน 50 ล้านคน เป็นกลุ่มผู้ใช้ที่เติบโตเร็วที่สุดและพบว่า 1 % ของ แอคทีฟ ยูสเซอร์ รายเดือนเป็นกลุ่มผู้สูงอายุ ที่สำคัญยังมีผู้สูงอายุที่น่าเข้าไปทำตลาดอีกถึง 240 ล้านคน

แพลตฟอร์มแชทชื่อดังนี้จึงเลือกที่เปิดตัวโปรแกรมย่อยๆเพื่อเพิ่มจำนวนผู้ใช้งานรุ่นเก๋า และให้เด็กๆ ช่วยสอนวิธีใช้เพิ่มฟังก์ชั่นต่างๆ เช่น การแปลงตัวอักษรจากเสียง และการป้อนข้อมูลด้วยเสียง ซึ่งจะเปลี่ยนวิธีการสื่อสารของผู้สูงอายุได้

เมื่อเปรียบเทียบกันระหว่างเดือนกันยายน 2017 และกันยายน 2016 จำนวนข้อความที่ถูกส่งต่อวันเพิ่มขึ้น 25% เป็น 3.8 หมื่นล้านข้อความต่อวันและ 6.1 พันล้านข้อความเสียงถูกส่งทุกวัน เพิ่มขึ้น 26% แสดงให้เห็นว่าฟังก์ชั่นการใช้งานเหล่านี้เป็นที่นิยมอย่างมากในหมู่ผู้สูงอายุ มีการใช้สายสนทนาและเสียงวิดีโอ 205 ล้านครั้งต่อวัน เพิ่มขึ้น 106%

นี่เป็นผลมาจากการเพิ่มประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์และบริการ เชื่อว่าผู้ใช้กำลังเริ่มใช้งานการแชทกันมากขึ้นทั้งกับเพื่อนและเพื่อนร่วมงาน  ผู้ใช้มีการโทรมากขึ้นและนานขึ้น โดยผู้ใช้งานแพลตฟอร์มแชทชื่อดังนี้มีการใช้งานฟังก์ชั่นโทรเฉลี่ย 19 สายต่อเดือน เพิ่มขึ้น 135% ส่วนฟีเจอร์ที่ชื่อว่า “โมเม้นท์” มีการเติบโตของจำนวนวิดีโอที่โพสต์ขึ้น 22% เป็น 68 ล้านวิดีโอต่อวัน แสดงให้เห็นว่าผู้ใช้แชร์โมเม้นท์ที่มีความหมายกับพวกเขามากขึ้น

มีข้อมูลที่บอกว่ามีผู้ใช้แพลตฟอร์มแชทชื่อดังนี้ชาวจีนแผ่นดินใหญ่อีก 62% ที่ล็อกอินจากต่างประเทศในช่วงวันหยุดสัปดาห์ “โกลเด้น วีคลี่ ฮอลลีเดย์”เพื่อทำเครื่องหมายวันชาติและผู้ใช้ วี-รัน จำนวน 115 ล้านคนต่อวัน เพิ่มขึ้น 177% ซึ่งเป็นผู้ที่ตั้งเป้าหมายให้เกิดการวิ่ง 10,000 ก้าวต่อวัน

ในส่วนของ  ออฟฟิเชียล แอคเคาท์ ก็มีจำนวนเพิ่มมากขึ้นและรวดเร็วยิ่งขึ้นในแง่ของจำนวนแฟนๆ มีแอคเคาท์ แอคทีฟ 3.5 ล้านแอคเคาท์ต่อเดือน เพิ่มขึ้น 14% ซึ่งมีจำนวนผู้ติดตาม 797 ล้านรายต่อวันเพิ่มขึ้น 19%  WeChat Payment แพ็คเกจสีแดงถูกเปิดตัวในวันตรุษจีนปี 2014 และทุกอย่างก็เปลี่ยนไป

ตั้งแต่นั้นจากสิ่งที่เรียกว่า “โซเชียล เพย์” จำนวนเงินในระบบเพิ่มขึ้น 23% เมื่อเทียบปีต่อปี และขณะที่ร้านค้าและผู้ให้บริการรายอื่นๆ ยอมรับ WeChat Pay มากขึ้น การจ่ายเงินแบบออฟไลน์ก็เพิ่มขึ้น 280% นี่เป็นตัวเลขที่น่ากลัว แต่ก็สมเหตุสมผลเนื่องจากผู้คนคุ้นเคยกับ WeChat Pay มากขึ้นเมื่อพวกเขาไปช้อปปิ้ง

เมื่อไปดูวิธีคลายเหงาของ อาซิ้ม อาแปะ อาม่า อาเจ๊กในจีนแล้วไปดูฝั่งตะวันตกมีนวัตกรรมอะไรให้ผู้สูงอายุคลายเหงา “Stitch” เป็นเว็บไซต์สำหรับหาเพื่อนคุยของกลุ่มคนผู้สูงอายุ ปัจจุบันมีใช้งานกว่า 50 ประเทศทั่วโลก มีออฟฟิศที่ซิดนีย์ และซานฟรานซิสโกจุดเริ่มต้นของธุรกิจนี้ เกิดจาก “แอนดรูว์ ดาวลิ่ง” ผู้ก่อตั้ง Stitch มองเห็นนวัตกรรม และความท้าทายในตลาดผู้สูงอายุ เห็นว่าในประเทศสหรัฐอเมริกามีประชากรที่อายุมากกว่า 50 ปี มีสัดส่วนถึง 43% และโตขึ้นเป็น 2 เท่า ซึ่ง 1 ใน 5 ของประชากรกลุ่มนี้มีอายุมากกว่า 65 ปี กลุ่มนี้จะมีการเติบโตสูง

โอกาสสำคัญที่เขามองเห็นก็คือ ผู้สูงอายุมีการใช้อินเทอร์เน็ตมากขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มคนอายุ 75 ปีขึ้นไป ในสหรัฐอเมริกากลุ่มเบบี้บูมใช้เวลาบนโลกออนไลน์มากกว่ากลุ่ม Gen M (Millennial Generations)ไปแล้ว

ก่อนหน้านี้ แอนดรูว์ มองว่าในกลุ่มผู้สูงอายุความเหงาน่ากลัวกว่าการสูบบุหรี่และความอ้วน เลยหาวิธีให้ผู้สูงอายุได้เชื่อมต่อกับคนอื่น จึงคิดแอปพลิเคชันในแท็บเล็ต มีฟีเจอร์คล้ายๆ โซเชียลมีเดีย ให้ติดต่อลูกหลานได้ มีบริการต่างๆ ช้อปปิ้ง นัดหมอ ซื้ออาหาร แต่ก็ไม่ประสบความสำเร็จ

จากนั้น เขาก็เลยมามองที่เรื่องนัดเดทกัน สำหรับคนอายุ 55 ปีขึ้นไป เขามีความเหงา ไม่เหมือนคนหนุ่มสาว เลยทำเป็นเว็บไซต์ช่วยหาเพื่อนคุย เปิดทดลองได้ 2 วัน ก็มีผู้สนใจมาก มีบทความที่เขียนถึงกว่า 250 บทความ กลายเป็นว่าความเหงาเป็นประเด็นใหญ่ที่ไม่เคยมีมาก่อนเมื่อ Stitch ได้รับความนิยม แอนดรูว์จึงตัดสินใจไปซิลิคอนวัลเลย์เพื่อหาเงินทุน แล้วเปิดใช้ 50 ประเทศทั่วโลก ผลลัพธ์ก็คือ สังคมได้รับการตอบรับว่าเปลี่ยนชีวิตของเขา