การใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ หนทางสู่เป้าหมาย Net Zero ธุรกิจ SME จะเดินไปให้ถึงต้องเริ่มต้นอย่างไร?

ประเทศไทยตั้งเป้าสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอนภายในปี 2050 และปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ภายในปี 2065 ประกาศไว้ในการประชุม COP26 และ ‘ภาคธุรกิจ’ คือ Keyword สำคัญที่จะช่วยให้บรรลุเป้าหมายท้า เพราะประเทศไทยมีศักยภาพสูงในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ถือเป็นเป้าหมายที่ท้าทาย การที่ธุรกิจจะมุ่งสู่การเป็นองค์กร Zero Carbon หรือ Net Zero จำเป็นต้องมีการบริหารจัดการและวางแผนลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งจะเป็นหนทางที่ผู้ประกอบการ SME ยุคใหม่ จะเดินไปสู่เป้าหมาย Net Zero ได้

ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา Net-Zero และ Carbon Neutrality คือเทรนด์ใหม่ที่บริษัทยักษ์ใหญ่หลายแห่งได้ให้คำมั่นที่จะจัดการเรื่อง ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) และ การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net-Zero) ที่บริษัทยักษ์ใหญ่ออกมาประกาศที่ลดการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ให้เป็นศูนย์ ซึ่งขณะนี้มีเวลาเหลือเพียง 29 ปี ที่จะทำให้การปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกิจกรรมหรือผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ เป็นศูนย์ โดยการกำจัดก๊าซเรือนกระจกออกจากชั้นบรรยากาศ

ดังนั้นเราจึงต้องทำความเข้าใจคำนิยามของ ‘Carbon Neutrality’ กับ ‘Net Zero Emissions’ ก่อนว่าคืออะไร แตกต่างกันและมีความสำคัญอย่างไร ซึ่งความจริงแล้ว ทั้งความเป็นกลางทางคาร์บอน และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ มีเป้าหมายเดียวกันคือ การลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกนับได้เท่ากับศูนย์ แต่มีกลไกในการลดก๊าซเรือนกระจกที่แตกต่างกัน ดังนี้

ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) คือ ปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศเท่ากับปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่ถูกดูดกลับคืนมา โดยผ่าน 3 กลไก ได้แก่ 

1) การลดปล่อยก๊าซเรือนกระจก เช่น การใช้พลังงานหมุนเวียนแทนการใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล 

2) ดูดกลับก๊าซเรือนกระจกจากชั้นบรรยากาศ เช่น การปลูกป่าเพื่อเพิ่มแหล่งสะสมก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ตามธรรมชาติ (Carbon Sink) การใช้เทคโนโลยีในการดักจับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และนำกลับมากักเก็บใต้พื้นดิน 

3) ชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกด้วยการซื้อคาร์บอนเครดิต (Carbon Credit Offset) ยกตัวอย่างให้เห็นภาพเช่น เราปล่อยก๊าซเรือนกระจกเท่ากับ 100 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า และสามารถดูดกลับก๊าซเรือนกระจกได้เพียง 80 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า เราต้องชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เหลืออีก 20 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าด้วยการซื้อคาร์บอนเครดิต

ขณะที่ การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Emissions) หลังจากความพยายาม "ลด" การปล่อยก๊าซเรือนกระจกผ่านมาตรการต่าง ๆ ที่สามารถทำได้แล้ว กิจกรรมในบางอุตสาหกรรมก็อาจยังมีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกอยู่ดี จึงต้องใช้ มาตรการ "กำจัด" ก๊าซเรือนกระจกผ่านกิจกรรมที่สามารถดูดซับก๊าซเรือนกระจกออกจากชั้นบรรยากาศในระยะยาว เช่น การปลูกป่า การปลูกพืชคลุมดินเพิ่มเติมในพื้นที่เกษตรเพื่อเพิ่มการตรึงคาร์บอนในดิน หรือใช้เทคโนโลยีในการดูดคาร์บอนที่ดักจับและกักเก็บโดยตรง กล่าวคือ หากเราปล่อยก๊าซเรือนกระจกเท่ากับ 100 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ก็จะต้องมีกิจกรรมที่ลดหรือดูดกลับก๊าซเรือนกระจกเท่ากับ 100ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าเช่นกัน ไม่สามารถชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกด้วยการซื้อคาร์บอนเครดิตได้ 

จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้เป้าหมายของความเป็นกลางทางคาร์บอน และการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ห่างกันถึง 15 ปี เนื่องจาก การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ได้ตัดกลไกการชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกด้วยการซื้อคาร์บอนเครดิตออกไปนั้นเอง

ดังนั้นหากทุกประเทศทั่วโลกสามารถบรรลุเป้า Net Zero ได้ นั่นหมายถึงว่าเราสามารถหยุดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกส่วนเกินที่ส่งผลให้เกิดปรากฏการณ์โลกร้อนได้

ช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ จะเห็นได้ว่าแบรนด์ชั้นนำหลายแบรนด์ เริ่มปรับตัวเพื่อตอบรับกับโจทย์ใหญ่นี้มากขึ้น เช่น Adidas แบรนด์อุปกรณ์กีฬา ที่ต้องการลดปัญหามลพิษพลาสติก จึงนำขยะพลาสติกมาแปรสภาพเป็นวัสดุสำหรับผลิตเสื้อผ้าและรองเท้าออกกำลังกาย ที่มีคุณภาพดีไม่ต่างจากการใช้พลาสติกใหม่ 

นอกจากนี้ยังได้รวบรวมขยะพลาสติกในท้องทะเลและอวนจับปลาน้ำลึกที่ผิดกฎหมายมารีไซเคิล พัฒนาเป็นเส้นด้ายนำมาถักทอเป็นอัปเปอร์ของรองเท้ามากกว่าล้านคู่ และต่อยอดความสำเร็จสู่การผลิตเสื้อผ้าและชุดออกกำลังกายจากเศษพลาสติกที่ถูกทิ้งมารีไซเคิลเพิ่มอีกเป็นจำนวนมาก 

ส่วน Starbucks ได้ลดการใช้แก้วพลาสติก และเลิกใช้หลอดพลาสติกเปลี่ยนมาใช้หลอดกระดาษ และยังตั้งเป้าว่าปี 2025 จะเลิกใช้แก้วพลาสติกและถ้วยกระดาษ โดยจะใส่อยู่ในภาชนะของลูกค้าเอง ส่วนลูกค้าที่ไม่เอาภาชนะมา ทางร้านก็มีแก้วเซรามิกไว้ให้ยืมโดยจ่ายค่ามัดจำเมื่อเอาแก้วมาคืน  

  

ขณะที่แบรนด์อิเล็กทรอนิกส์ชั้นนำอย่าง Apple ที่ไม่แถมหัวชาร์จและหูฟังมาให้ในกล่อง iPhone ตั้งแต่ปี 2020 เป็นต้นมา รวมไปถึง Samsung และอีกหลายแบรนด์ตามมา โดยให้เหตุผลว่า ผู้ใช้งานส่วนใหญ่มีหูฟังอยู่แล้ว และหลายคนก็เปลี่ยนไปใช้หูฟังไร้สาย Apple ยังบอกด้วยว่า ตอนนี้มีอะแดปเตอร์แปลงไฟของ Apple มากกว่า 2 พันล้านชิ้นที่อยู่ในมือผู้บริโภคแล้ว ถ้าลดส่วนนี้ได้จะสามารถลดปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนลงได้ถึง 2 ล้านตันต่อปี เป็นการลดขยะอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อลดปัญหาด้านสิ่งแวดล้อม เทียบเท่ากับการนำรถออกจากท้องถนนได้มากถึง 5 แสนคันเลยทีเดียว

สำหรับบริษัทยักษ์ใหญ่ด้านไอทีอย่าง Microsoft ก็เป็นอีกหนึ่งองค์กรที่ออกมาประกาศว่าจะลดการปล่อย คาร์บอนให้เป็นศูนย์ให้ได้ โดยปัจจุบันเปลี่ยนไปใช้แหล่งพลังงานหมุนเวียนทั้งหมด ซึ่งการดำเนินการสำคัญ คือการเพิ่มค่าธรรมเนียมคาร์บอนในองค์กรของตัวเอง

รวมไปถึง Amazon ยักษ์ใหญ่ด้านค้าปลีกมีแผนเปลี่ยนมาใช้รถยนต์ไฟฟ้า (Electric Vehicles: EVs) เพื่อการขนส่งสินค้า รวมทั้งยังมีการ เพิ่ม E- Bike และพนักงานเดินเท้าส่งของ ด้วยเช่นกัน เพื่อเป้าหมายที่จะปล่อยคาร์บอนเป็นศูนย์ (Net Zero) ให้ได้ภายในปี 2040 

หันมาทางฝั่งผู้ประกอบการไทยอย่าง กลุ่มบางจากฯ ธุรกิจพลังงานเชื้อเพลิงยักษ์ใหญ่ของไทย จากผู้นำและบุกเบิกพลังงานทดแทนมาแต่ต้น และตั้งเป้าหมายแรกอย่างความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ภายในปี 2030 และจะมุ่งสู่การปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Emissions) ภายในปี 2050 มาวันนี้ กลุ่มบางจากฯ โดยเดินหน้าลดโลกร้อน โดยการขยายสู่การพัฒนาพลังงานทดแทนมาใช้เพื่อการเดินทางอากาศ ผลิตและจำหน่ายน้ำมันเชื้อเพลิงอากาศยานยั่งยืน จากน้ำมันพืชใช้แล้ว เป็นรายแรกในประเทศไทย 

ถือเป็นความท้าทายระดับโลกในการลดปริมาณการปล่อยคาร์บอนไดออกไซด์ โดยมี เชื้อเพลิงอากาศยานยั่งยืน หรือ Sustainable Aviation Fuel (SAF) เป็นทางออกที่ทั่วโลกจับตา เพราะเป็นทางเลือกเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ทั่วโลกกำลังให้ความสนใจ เนื่องจากตลอดวงจรชีวิตผลิตภัณฑ์นั้นมีอัตราการปล่อยคาร์บอนน้อยกว่าเชื้อเพลิงฟอสซิลถึง 80%

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การนำเอาสิ่งเหลือใช้ในครัวเรือนอย่างน้ำมันพืชใช้แล้วมาเป็นวัตถุดิบในการผลิต ด้วยประเทศไทยมีอัตราการบริโภคน้ำมันพืชสูงประมาณ 900,000 ตันต่อปี รวมถึงการซื้อขายน้ำมันไบโอดีเซลจากน้ำมันพืชใช้แล้วอีกด้วย

ขณะที่ ปตท.เองก็พัฒนาเทคโนโลยีเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากกระบวนการผลิต โดยเดินหน้าโครงการการดักจับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และนำไปกักเก็บยังชั้นใต้ดินในพื้นที่ปฏิบัติการของบริษัทฯ ในอ่าวไทย และประเทศมาเลเซีย ซึ่งจะสามารถช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ในปริมาณมาก นับเป็นการทำโครงการลักษณะนี้เป็นครั้งแรกในประเทศไทย นอกจากนั้น บริษัทฯ ยังได้ศึกษาโอกาสและเทคโนโลยีที่จะนำก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มาใช้ประโยชน์ โดยเปลี่ยนเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีมูลค่าหรือวัสดุเพื่ออนาคต  

ส่วนอีกหนึ่งรายที่เน้นเรื่อง Net-Zero ไม่แพ้กันอย่าง SCG โดยได้พัฒนานวัตกรรมสินค้าและบริการเพื่อสิ่งแวดล้อมสำหรับที่อยู่อาศัย ภายใต้ฉลากสินค้า ‘SCG Green Choice’ มีสินค้าหลากหลายสามารถนำไปสร้างบ้านได้ทั้งหลัง ไม่ว่าจะเป็นโครงสร้างที่ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก, หลังคาปราศจากแร่ใยหิน, ฉนวนกันความร้อนที่ผลิตจากวัสดุรีไซเคิลช่วยลดความร้อนภายในตัวบ้าน, ฝักบัวที่ลดการใช้น้ำ ไปจนถึงระบบระบายอากาศที่ทำให้บ้านอยู่เย็นสบายไร้มลพิษ (Active AirFlow system) และอื่น ๆ รวมถึงผลักดันการหมุนเวียนทรัพยากรและวัสดุที่ไม่ใช้แล้วนำกลับมาใช้ใหม่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด 

ทั้งหมดนี้แสดงให้เห็นว่าเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ขององค์กร ถือเป็นเครื่องมือสำคัญที่จะส่งสัญญาณว่าภาคเอกชนมีอำนาจในการขับเคลื่อนความก้าวหน้าในการแข่งขันกับการเปลี่ยนแปลงทางสภาพภูมิอากาศมากเพียงใด จึงไม่แปลกที่การให้คำมั่นสัญญาว่าจะบรรลุเป้าหมาย Net Zero กลายเป็นแนวโน้มที่กำลังเติบโต และถือเป็นบทบาทสำคัญถึงการแสดงความรับผิดชอบที่มีต่อโลกใบนี้

อย่างที่เราทราบกันดีว่า ปัจจุบันการค้าในโลกยุคใหม่ให้ความสำคัญเรื่องสิ่งแวดล้อมมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง หากธุรกิจโดยเฉพาะผู้ประกอบการ SME ไม่ปรับตัว อาจทำให้ธุรกิจไปต่อไม่ได้ เนื่องจากผู้บริโภค ธุรกิจ และอุตสาหกรรมยุคใหม่ ให้ความสำคัญกับสินค้าและบริการที่สร้างผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยที่สุด

ทำให้ประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจอย่าง จีน สหรัฐ  รวมถึงสหภาพยุโรปหรือ EU ต่างยกมาตรการด้านสิ่งแวดล้อมมาเป็นเงื่อนไขในการนำเข้าสินค้าที่ต้องผ่านกระบวนการผลิตที่ไม่ปล่อยก๊าซคาร์บอนเกินค่ากำหนด

เริ่มจากประเทศมหาอำนาจทางเศรษฐกิจอย่าง จีน ประกาศแผนปฏิบัติการเพื่อจัดการขยะพลาสติก 2020-2025 (Action Plan for Plastic Control (2020-2025) ระยะเวลา 5 ปี มีเป้าหมายการจัดการขยะพลาสติกในภาพรวม ได้แก่ ภายในปี 2022 ปริมาณการบริโภคผลิตภัณฑ์พลาสติกใช้แล้วทิ้งจะต้องลดลงอย่างชัดเจน และส่งเสริมให้ใช้สินค้าทดแทนอย่างแพร่หลาย โรงแรมที่มีการจัดลำดับดาว จะไม่มีการจัดชุดผลิตภัณฑ์พลาสติกใช้แล้วทิ้งในห้องพัก และภายในปี 2025 จีนจะขยายการใช้นโยบายดังกล่าวในโรงแรมและธุรกิจ B&B ทั้งหมด

ส่วนสหรัฐอเมริกา ก็เตรียมเก็บค่าธรรมเนียมคาร์บอนและดำเนินมาตรการด้านพลังงานสะอาด เพื่อบรรลุ Net Zero หรือลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ในปี 2050 โดยเสนอร่างกฎหมาย Clean Competition Act (CCA) ตั้งเป้าเก็บภาษีคาร์บอนกับสินค้าที่กระบวนการผลิตมีการปล่อยคาร์บอนปริมาณสูง

โดยเสนอให้ผู้ผลิตของสหรัฐฯ และผู้นำเข้าสินค้าจากต่างประเทศ จะต้องเสียภาษีคาร์บอน 55 ดอลลาร์สหรัฐ ต่อการปล่อยคาร์บอน 1 ตัน หากกระบวนการผลิตสินค้ามีการปล่อยคาร์บอนเกินกว่าเกณฑ์ที่กำหนด โดยจะบังคับใช้กับสินค้า อาทิ เชื้อเพลิงฟอสซิล ผลิตภัณฑ์จากการกลั่นปิโตรเลียม ปิโตรเคมี ปุ๋ย ไฮโดรเจน ซีเมนต์ เหล็กและเหล็กกล้า อะลูมิเนียม กระจก เยื่อกระดาษและกระดาษ และเอทานอล ซึ่งจะเริ่มบังคับใช้ในปี 2024 และภายในปี 2026 จะขยายให้ครอบคลุมสินค้าสำเร็จรูปที่มีสินค้าข้างต้นเป็นส่วนประกอบในการผลิต 

เช่นเดียวกับสหภาพยุโรปเตรียมจัดเก็บภาษี Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) ซึ่งเป็นมาตรการปรับคาร์บอนก่อนเข้าพรมแดน โดยจะเริ่มใช้ในปี 2026 นำร่องเก็บภาษีกับสินค้า 8 ชนิด ที่นำเข้ามาจำหน่ายใน EU ได้แก่ เหล็กและเหล็กกล้า อะลูมิเนียม ซีเมนต์ ปุ๋ย ไฟฟ้า ไฮโดรเจน เคมีภัณฑ์ และพลาสติก ซึ่งถือเป็นส่วนประกอบสำคัญในกระบวนการผลิตสินค้าต่าง ๆ

โดยผู้ประกอบการที่จะส่งสินค้าเข้าไปจำหน่ายในยุโรป ต้องแจ้งจำนวนสินค้า และปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจกตลอดกระบวนการผลิตสินค้า เพื่อคำนวณมูลค่าเท่าเทียบเท่าเป็นตัวเงินของก๊าซเรือนกระจกชำระให้หน่วยงานบริการจัดการด้านสิ่งแวดล้อมของยุโรป ก่อนการนำเข้าสินค้า 

โดยผู้ส่งออกไทยต้องรายงานปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ สำหรับอุตสาหกรรมภายใต้ CBAM ที่ส่งออกไป EU โดยต้องรายงานข้อมูลทุกไตรมาส ประกอบด้วย 1) ปริมาณสินค้าที่นำเข้า EU 2) ปริมาณการปล่อย CO2 และ 3) ค่าธรรมเนียมคาร์บอนที่จ่ายสำหรับก๊าซเรือนกระจกที่เกิดขึ้นในประเทศต้นทางของสินค้านำเข้า 

จากนั้นภายในปี 2025 ทาง EU จะทำการพิจารณาผลการดำเนินมาตรการ CBAM จากข้อมูลที่ได้รับในช่วงเปลี่ยนผ่านข้างต้น ก่อนจะเริ่มเก็บค่าธรรมเนียมคาร์บอนในปี 2026 โดยจะคิดค่าธรรมเนียมจากค่าเฉลี่ยรายสัปดาห์ของราคาในระบบ EU ETS และขยายขอบเขตอุตสาหกรรมเป้าหมายให้ครอบคลุมอุตสาหกรรมที่บังคับใช้ในระบบ EU ETS เช่น สารอินทรีย์พื้นฐาน พลาสติกและโพลีเมอร์ แก้ว เซรามิก ยิปซัม กระดาษ เป็นต้น พร้อมทั้งลดบทบาทของระบบ EU ETS ลงจนสิ้นสุดภายในปี 2034

ขณะที่หน่วยงานภาครัฐ  โดยกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ ได้เปรียบเทียบร่างกฎหมาย CCA ของสหรัฐฯ กับมาตรการ CBAM ของสหภาพยุโรป พบว่า ทั้ง 2 มาตรการมีเป้าหมายเดียวกันในการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก แต่มีส่วนที่แตกต่างกัน อาทิ มาตรการ CBAM จะใช้บังคับกับสินค้านำเข้าเท่านั้น และจะเก็บภาษีคาร์บอนที่เกิดขึ้นทั้งหมด ส่วนร่างกฎหมาย CCA จะใช้บังคับกับสินค้าที่ผลิตภายในประเทศ และสินค้านำเข้า และจะเก็บภาษีคาร์บอนเฉพาะส่วนที่เกินกว่ากำหนดเท่านั้น

สะท้อนเห็นว่า การใช้มาตรการของจีน สหรัฐฯ และสหภาพยุโรปดังกล่าว ส่งผลกระทบต่อการส่งออกของไทยอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ โดยในปี 2564 ไทยมีการส่งออกไปยัง 3 ตลาดดังกล่าวเป็นจำนวน 3.28 ล้านล้านบาท หรือคิดเป็น 38.4% ของการส่งออกทั้งหมด ในจำนวนนี้ประกอบด้วยกลุ่มสินค้าสำคัญที่มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสูง อย่างเม็ดพลาสติกและผลิตภัณฑ์พลาสติก ยานยนต์และส่วนประกอบ เหล็กและผลิตภัณฑ์เหล็ก ปูนซีเมนต์ ผลิตภัณฑ์อะลูมิเนียม รวมเป็นมูลค่าราว 4.9 แสนล้าน หรือคิดเป็น 14.9% คาดว่าในระยะสั้น สินค้าประเภทพลาสติกมีแนวโน้มได้รับผลกระทบมากที่สุด เนื่องจากมีสัดส่วนการส่งออกค่อนข้างสูง 

นอกจากนี้แนวโน้มมาตรการด้านสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้องกับพลาสติกยังจะมีความเข้มงวดมากขึ้น ในขณะที่สินค้าทดแทนอย่างพลาสติกชีวภาพที่สามารถย่อยสลายได้ ยังไม่สามารถเพิ่มปริมาณการผลิตให้เพียงพอต่อการส่งออก อุตสาหกรรมเหล่านี้เชื่อมโยงห่วงโซ่การผลิตกับ SME ทั้งระบบ ผู้ประกอบการไทยจึงควรเตรียมรับมือกับการดำเนินมาตรการด้านสิ่งแวดล้อมในอนาคตทั้งจากประเทศคู่ค้าและทางการไทยเอง นอกจากจะเป็นการรักษาฐานลูกค้า และสร้างโอกาสในการขยายตลาดไปในประเทศอื่น ๆ ที่ผู้ประกอบการยังปรับตัวไม่ทันได้อีกด้วย

ผู้ส่งออกและผู้ผลิตสินค้าไทย โดยเฉพาะกลุ่ม SME ควรเร่งเตรียมพร้อมรับมือกับมาตรการดังกล่าว โดยเร่งปรับกระบวนการผลิตลดการปล่อยคาร์บอนตลอดห่วงโซ่อุปทาน (Supply Chain) และจัดเตรียมข้อมูลเกี่ยวกับการปล่อยคาร์บอน เพื่อเป็นหลักฐานประกอบการส่งออก นอกจากนี้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้องเร่งพิจารณายกระดับระบบกลไกราคาคาร์บอนที่มีอยู่ในปัจจุบันให้เป็นที่ยอมรับตามมาตรฐานสากล เพื่อลดภาระการจ่ายภาษี หรือซื้อใบรับรองการปล่อยคาร์บอนที่ผู้ผลิตไทยต้องจ่ายให้กับต่างประเทศด้วย 

ดังนั้นสิ่งแรกที่ผู้ประกอบการ SME ต้องเร่งดำเนินการ คือการใช้ทรัพยากรและพลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ไม่ว่าจะเป็นการปล่อยมลพิษและก๊าซเรือนกระจกให้น้อยลง หรือเลือกใช้พลังงานทดแทน ซึ่งจะทำให้ปริมาณคาร์บอนฟุตพริ้นท์ลดลงได้มากที่สุด เพื่อช่วยลดผลกระทบจากภาวะโลกร้อน อีกทั้งยังช่วยผู้ประกอบการลดต้นทุนค่าใช้จ่ายได้อีกด้วย

จากที่กล่าวมาทั้งหมดนี้จะเห็นได้ว่า Net-zero เป็นวาระระดับโลกที่ต้องการ การมีส่วนร่วมจากทุกฝ่ายเพื่อผลักดันอย่างจริงจัง การที่ผู้ประกอบการ SME จะเดินไปให้ถึงเป้าหมาย Net Zero ได้ ต้องเริ่มต้นจากการตระหนักรู้เรื่องการลดการใช้พลังงานด้วยตัวเองก่อน เพื่อปรับตัวสู่ธุรกิจคาร์บอนต่ำเพื่อลดต้นทุนในระยะยาว หากมีเพียงภาครัฐ และธุรกิจขนาดใหญ่ ที่มีส่วนร่วมหรือแสดงบทบาทต่อวาระดังกล่าวเท่านั้น การที่จะบรรลุเป้าหมาย Net zero ของไทย ภายในปี 2065 คงจะเป็นหนทางที่ยากจะไปถึงอย่างแน่นอน 

ในบทความตอนหน้า เราจะกล่าวถึง ‘Energy Efficiency’ เครื่องมือลดการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ ทางเลือก SME ปรับโฉมธุรกิจสู่เส้นทาง Net Zero’ สำหรับธุรกิจ SME ที่ต้องการลดการใช้พลังงาน แต่ไม่รู้จะเริ่มอย่างไร ? ติดตามได้ที่ Bangkok Bank SME ในบทความตอนต่อไป

https://www.dft.go.th/th-th/NewsList/News-DFT/Description-News-DFT/ArticleId/20631/20631

https://www.salika.co/2022/10/13/green-sme-and-green-economy/

https://www.scg.com/climate-emergency/3-way-change-the-world-from-scg/

https://www.shiftlondon.org/news/adidas-launches-first-made-to-be-remade-shoes-for-earth-day-2021/

https://techsauce.co/news/carbon-footprint-to-climate-change

https://www.pttep.com/th/Sustainability/Net-Zero-Ghg-Emissions.aspx

https://shorturl.asia/OlLQ9