CPTPP อาจจะยิ่งห่างไกลและไม่เกิดประโยชน์

การเข้าร่วมความตกลงที่ครอบคลุมและก้าวหน้าสำหรับหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจภาคพื้นแปซิฟิก (CPTPP) เป็นประเด็นที่สังคมไทยถกเถียงกันมาต่อเนื่อง กระทั่งรัฐบาลส่งไม้ต่อให้ที่ประชุมสภาผู้แทนราษฏร ตั้งคณะกรรมาธิการวิสามัญ (กมธ.วิสามัญ) ศึกษาเพื่อให้ความเห็นว่าควรตัดสินใจเข้าร่วม CPTPP กับ สมาชิก 11 ประเทศ (ญี่ปุ่น แคนาดา เม็กซิโก เปรู ชิลี ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ สิงคโปร์ มาเลเซีย บรูไน และเวียดนาม) ซึ่งมีขนาดเศรษฐกิจคิดเป็น 12.9% ของโลก มูลค่าประมาณ  11.2 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ หรือไม่

นายวีระกร คำประกอบ ประธาน กมธ.วิสามัญ เปิดเผยว่า ใช้เวลาศึกษาประมาณ 4 เดือน หรือ 120 วัน จึงได้ข้อสรุปและส่งรายงานผลศึกษาต่อไปให้รัฐบาลเรียบร้อยแล้ว ในประเด็นที่เห็นต่างกัน 3 ด้าน ด้านการเกษตรและพันธุ์พืช ผลกระทบด้านการแพทย์ และสาธารณสุข และผลกระทบด้านเศรษฐกิจ ซึ่งได้ข้อสรุปว่าไทยยังไม่พร้อมที่จะเข้าร่วมการเจรจาความตกลงนี้ 

ไม่พลาดทุกข้อมูล ข่าวสารที่น่าสนใจ อย่าลืมกดไลก์ Facebook bangkokbanksme 

หากโฟกัสเฉพาะประเด็นหลักความขัดแย้งด้านการเกษตร ซึ่งเป็นผลจากการที่เกษตรกรไทยห่วงว่าหากไทยเข้าร่วม CPTPP แล้ว เกษตรกรไทยจะไม่สามารถเก็บรักษาพันธุ์พืชเดิมไว้ปลูกได้เหมือนในอดีต และอาจต้องจ่ายค่าเมล็ดพันธุ์แพงขึ้น จากการที่ความตกลงนี้คุ้มครองพันธุ์พืชใหม่ โดยการบังคับให้ไทยเข้าเป็นสมาชิกอนุสัญญาคุ้มครองพันธุ์พืชใหม่ หรือ UPOV 1991 โดยอัตโนมัติ 

หากเทียบกันแล้วการเข้า UPOV 1991 จะทำให้ไทยเสียเปรียบ เพราะงบประมาณในการวิจัยและพัฒนาพันธุ์พืชแต่ละปีน้อย จำนวนนักวิจัยน้อย เช่นในปี 2563 ไทยได้จัดสรรงบประมาณในการวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวเพียง 57.14 ล้านบาท ทั้งที่ไทยส่งออกสินค้าเกษตรเป็นหลักแสนล้านบาท 

ดังนั้นการจะเข้าสู่ความตกลงนี้ รัฐบาลต้องเตรียมพร้อมทั้งการวางงบประมาณและบุคคลากรด้านการวิจัย ซึ่งจากข้อเสนอของสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทยเมื่อปี 2548 เสนอว่าควรจัดสรรงบประมาณเพื่อการวิจัยเรื่องพันธุ์พืช 10.9% ของ GDP ประเทศ รวมต้องการจัดทำกฎหมายเพื่อส่งเสริมการพัฒนาพันธุ์ใหม่ ซึ่งอาจจะต้องขอเวลาในการปรับตัวนาน 3-5 ปี 

เช่นเดียวกับข้อมูล FTA Watch  (2563) ที่เห็นสอดคล้องกับผลศึกษา กมธ. ว่า ประเทศไทยยังไม่พร้อมจะเข้าเจรจาความตกลง CPTPP จนกว่าจะมีการทําความเข้าใจให้เกษตรกรยอมรับ การเข้าเป็นภาคีอนุสัญญา UPOV การเตรียมความพร้อมให้แก่เกษตรกร ซึ่งยังไม่สามารถพึ่งพาตนเองและไม่สามารถสู้ได้ในเวทีโลก

โดยการสนับสนุนเชิงนโยบายและเพิ่มงบประมาณ วิจัยและพัฒนาพันธุ์พืชและขยายพันธุ์พืช เพื่อเผยแพร่แก่เกษตรกร เพื่อใช้ประโยชน์จากข้อได้เปรียบด้านความหลากหลายทางชีวภาพ รวมทั้งการแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติคุ้มครองพันธุ์พืช พ.ศ. 2542 และจัดทํากฎหมายให้สอดคล้องกับอนุสัญญาว่าด้วยความหลากหลายทางชีวภาพ

อีกด้านหนึ่งหากเทียบความคุ้มค่าหรือประโยชน์ที่จะได้รับจากการเปิดตลาดการค้าสินค้า หากเข้าร่วม CPTPP ก็ไม่ได้มากอย่างที่คิด เพราะถึงแม้ว่าในข้อตกลงจะกำหนดให้สมาชิก CPTPP เปิดตลาดสินค้าระหว่างกันได้เกินกว่า 95% ของจำนวนสินค้าที่ค้าขายระหว่างกันทั้งหมด ซึ่งจะช่วยให้สินค้าเกษตรอย่างข้าว, ยาง, กุ้ง จะมีการส่งออกดีขึ้นก็จริง แต่ที่ผ่านมาไทยก็ได้มีการเจรจาความตกลงกับประเทศอื่นในกลุ่ม CPTPP ไป 9 ใน 11 ประเทศ จะเหลือก็แต่ประเทศตลาดแคนาดาและประเทศเม็กซิโกที่ไทยไม่มีเคยได้ทำความตกลงเปิดการค้าเสรีมาก่อน ดังนั้นโอกาสจะขยายตลาดก็ทำได้เพิ่มแค่เพียงแคนาดากับเม็กซิโก 

ทั้งนี้หากแคนาดาเปิดตลาดก็ทำให้ไทยสามารถส่งออกกุ้งแปรรูป และข้าวไทยมากขึ้น แต่สินค้าข้าวโพด, ถั่วเหลืองและหมู จะเป็นสินค้าที่ไทยเสียเปรียบ เพราะต้นทุนสูงยังไม่มีขีดความสามารถในการแข่งขัน เช่น หากเปรียบเทียบต้นทุนการผลิตการเลี้ยงหมู ราคาหมูหน้าฟาร์มของไทยมีต้นทุนกิโลกรัมละ 60-70 บาท สูงกว่าต้นทุนหมูจากแคนาดาซึ่งเป็นแหล่งผลิตใหญ่ มีต้นทุนกิโลกรัมละ 30 กว่าบาท  

ท้ายที่สุดการเข้าร่วม CPTPP อาจจะยิ่งห่างไกลและไม่เกิดประโยชน์ หากโจ ไบเดน ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ไม่สามารถปรับนโยบายกลับมาเข้าร่วมเจรจา CPTPP ได้ หลังจากที่อดีตประธานาธิบดีโดนัล ทรัมป์ ประกาศถอนตัวออกจากการเจรจา CPTPP เดิม หรือ TPP เพราะนั่นเท่ากับว่า โอกาสการขยายตลาดสินค้าเกษตรของไทยก็จะมีแค่แคนาดากับเม็กซิโก ซึ่งก็ไม่ได้จูงใจให้กระโดดเข้าร่วมการเจรจา แต่หากสหรัฐเข้าร่วมไทยมีโอกาสที่จะขยายตลาดได้มากขึ้นอีกนั่นเอง

สมัครสินเชื่อ >>สินเชื่อธุรกิจบัวหลวง SMEs ดีแน่นอน<<

ประตู RCEP เปิดไทยสู่โลกการค้า 15 ประเทศ

สหรัฐฯ ยุครุ่งเรืองด้านสิ่งแวดล้อม : โอกาสขยายตลาดยานยนต์ไฟฟ้า