ส่งออกลดแต่ “ข้าวไทยไปสหรัฐฯยังสดใส"

สถานการณ์การส่งออกภาพรวมของประเทศไทยยังคงซบเซาต่อเนื่อง จากภาวะเศรษฐกิจโลกที่ชะลอตัวจากพิษของสงครามการค้าระหว่างสหรัฐฯ และจีน ที่ยังคงระอุ และจากปัจจัยหลักที่อัตราแลกเปลี่ยนไทยแข็งค่ากว่าปีก่อนและทำลายสถิติสูงสุดในรอบ 6 ปี การส่งออกสินค้าเกษตรตกที่นั่งลำบาก ยอดส่งออกสินค้าส่วนใหญ่ลดลงกราวรูด ไม่เว้นแม้แต่ “ข้าว” พืชเศรษฐกิจของคนไทยก็ปรับลดลงไม่แพ้กัน

ไม่พลาดทุกข้อมูล ข่าวสารที่น่าสนใจ อย่าลืมกดไลก์ Facebook bangkokbanksme 

แต่ทว่าในวิฤติมีโอกาส สิ่งที่เห็นได้ชัดจากภาพรวมการส่งออกข้าวของไทย โดยรายงานของสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย ระบุว่า ในช่วง 8 เดือนแรก (มกราคม-สิงหาคม) 2562  มีปริมาณ 5. 3 ล้านตัน ลดลง 26%  จากช่วงเดียวกันของปีก่อนที่มีปริมาณ 7,269,744 ตัน และมีมูลค่า 90,276.1 ล้านบาท (2,872.4 ล้านเหรียญสหรัฐฯ) ลดลง 23.1% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อนที่มีมูลค่า 117,342.6 ล้านบาท (3,684.6 ล้านเหรียญสหรัฐฯ) ผลจากบาทแข็งทำให้ข้าวไทยแพง จากที่เคยส่งออกแลกได้ 31 บาทต่อเหรียญสหรัฐ แต่ปีนี้เหลือเพียง 30 บาท ราคาข้าวไทยทะลุไปตันละ 1,200 เหรียญสหรัฐ ห่างจากเวียดนามตันละหลายสิบเหรียญสหรัฐ 

เมื่อวิเคราะห์ลงไปในรายละเอียด พบว่า ตลาดส่งออกข้าวหลักของไทยที่ติดลบ เช่น เบนิน ลดลง 5.7% ฟิลิปปินส์ ลดลง 58.2% แต่ "สหรัฐฯ" ผู้นำเข้าท็อป 3 ของไทยยังขยายตัว ถึง 14.2% มีปริมาณถึง 373,557 ตัน ถือเป็นตัวเลขเติบโตสวนทางภาพรวมการส่งออกข้าว  

ที่สำคัญ “ตลาดสหรัฐ” ถือเป็นตลาดที่มีกำลังซื้อสูงและนิยมบริโภค “ข้าวหอมมะลิ” ซึ่งเป็นสินค้าส่งออกยอดนิยมท็อป 15 อันดับแรกของไทยที่ส่งออกไปสหรัฐฯ และที่สำคัญยิ่งไปกว่านั้น คือ ข้าวหอมมะลิของไทยครองส่วนแบ่งตลาดอันดับ 1 คิดเป็นสัดส่วน 60% สะท้อนภาพความมั่นใจความนิยมขึ้นจากอดีต โดยขณะนี้ผู้บริโภคสหรัฐฯ สามารถเลือกซื้อข้าวและวัตถุดิบสำหรับปรุงอาหารไทยได้ทั้งในซุปเปอร์มาเก็ตต่างๆ ทั่วประเทศ เช่น วอลมาร์ท คอสโก้ 

แต่อีกช่องทางสำคัญทางหนึ่งที่ไทยใช้โปรโมตสินค้าข้าวและวัตถุดิบสำหรับปรุงอาหารไทย คือ "ร้านอาหารไทย” โดยเฉพาะร้านอาหารไทยคุณภาพสูงที่ได้รับการรับรองเครื่องหมาย “ไทยซีเล็ก" (Thai Select) เป็นแรงส่งให้ผู้บริโภคได้รู้จักและคุ้นเคยกับอาหารไทย และเครื่องปรุงแบบไทยๆ

ทั้งนี้ ปัจจุบันจำนวนร้านอาหารไทยในสหรัฐ มีร้านที่ได้รับการรับรองเครื่องหมายนี้ เกือบ 450 แห่ง และมีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้น ปีละ 10% เลยทีเดียว  

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าข้าวหอมมะลิไทยจะครองแชมป์ที่มีส่วนแบ่งการตลาดเบอร์ 1 แต่กลยุทธ์การขยายตลาดส่งออกข้าวหอมมะลิก็ยังเป็นเรื่องที่ขาดไม่ได้ กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ มอบให้เป็นหน้าที่ของสำนักงานส่งเสริมการค้าระหวางประเทศ ประจำสหรัฐฯ ซึ่งในปีนี้มีแผนทำการตลาดเชิงรุกเจาะกลุ่มลูกค้าคนรุ่นใหม่ "เจน Z" หรือผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 22 ปี ที่ไม่ค่อยรู้จักอาหารไทย เหมือนรุ่นพ่อแม่

เครื่องมือสำคัญในการกระตุ้นตลาดข้าวหอมหอมมะลิไทยเน้นไปที่ สื่อสมัยใหม่ โดยการจัดทำชุด Rice Edutainment ซึ่งแบ่งเป็น  3 แนวทาง คือ ดิจิทัลแอด โดยการดึงเชฟร้านไทยซีเล็ค มารับบทนักรีวิว หรือ Influencer   ส่งต่อลงในในโซเซียลมีเดียทั้งเฟชบุ๊ค อินสตราแกรม และยูทูป ได้ผลดีเกินคาด 

ใช้แนวทางการแทรกซึมข้อมูลเข้าสู่บทเรียน โดยนำเสนอวัฒนธรรมการผลิตข้าวไทยตั้งแต่ขั้นตอนการปลูก การเก็บเกี่ยว การแปรรูป ไปจนถึงการวางจำหน่าย ผลิตภัณฑ์ปลายทาง ผ่านเครื่องมือ “Google Expedition” ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่สามารถสื่อการเรียนการสอนยุคใหม่

และสุดท้ายแนวทางการวีดิโอในยูทูป Cooking Tutorial เน้นเจาะกลุ่มผู้ที่ชื่นชอบการบริโภคอาหาร (Foody) ซึ่งกลยุทธ์หลักจะต้องเลือกเมนูอาหารที่ใช้ข้าวเป็นวัตถุดิบ ซึ่งอาจจะเป็นอาหารไทย หรืออาหารตะวันตกก็ได้

อย่างไรก็ตาม การพัฒนาสื่อยุคใหม่เพื่อเข้าถึงกลุ่มคนรุ่นใหม่เป็นหนึ่งในกลยุทธ์สำคัญ แต่อีกสิ่งหนึ่งที่จะลืมไม่ได้เลย คือ การสร้างแบรนด์ไทย และรักษาคุณภาพอาหารไทยเพื่อครองใจผู้นำเข้า ซึ่งเป็นหัวใจของการทำการตลาดที่ประสบความสำเร็จอย่างแท้จริง 

เทรดวอร์ไม่สะเทือน! ส่งออกสหรัฐฯ-จีน เพิ่ม 

สร้างอนาคตทุเรียนไทย เสริมตลาดใหม่