ตีแตกธุรกิจ “โรงแป้งพรกมล” จากระยอง ผู้ผลิตแป้งข้าวเจ้า แป้งข้าวเหนียว ส่งออกทั่วโลก

“ข้าว” คือ ผลผลิตทางการเกษตรที่สำคัญของไทย เป็นทั้งอาหารหลักของคนในชาติและพืชเศรษฐกิจส่งออกที่ครอบคลุมพื้นที่เพาะปลูกมากที่สุด ในปัจจุบัน ประเทศไทยส่งออกข้าวไปมากกว่า 170 ประเทศทั่วโลก สร้างรายได้และส่งผลต่อการเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (Gross Domestic Product: GDP) อย่างมหาศาล  อีกทั้งยังสามารถนำไปต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์แปรรูปอย่าง แป้งข้าวเจ้า แป้งข้าวเหนียว เส้นก๋วยเตี๋ยว ขนมขบเคี้ยว และผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ได้อีกมากมาย

“โรงแป้งพรกมล” คือ โรงแป้งจากข้าวที่ย่างก้าวสู่ปีที่ 40 และยังเป็นผู้ผลิตแป้งข้าวเจ้า แป้งข้าวเหนียว ส่งออกทั่วโลกมาอย่างยาวนาน อีกทั้งยังขยายไลน์ธุรกิจทั้งในและต่างประเทศ ปั้นยอดขายให้ทะยานจากหลักล้านเป็นหลักหลายร้อยล้านได้อย่างสวยงาม

อะไรคือเบื้องหลังที่ทำให้โรงแป้งพรกมล สามารถฝ่าฟันการแข่งขันจนก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำของตลาดผลิตภัณฑ์แปรรูปจากข้าวได้สำเร็จ? ลองมาหาคำตอบไปพร้อม ๆ กัน

จุดเริ่มต้นของโรงแป้งพรกมล ย้อนกลับไปเมื่อ 40 ปีที่แล้ว

 ปัจจุบันโรงแป้งพรกมลดำเนินกิจการโดยทายาทสายตรงรุ่นที่ 2 “คุณนิรันดร์ สุชินญาพร” เผยว่าพ่อกับแม่จับมือกันสร้างโรงแป้งใจกลางเมืองระยอง  ในช่วงเริ่มต้น สองผู้ก่อตั้งลงมือทำทุกอย่างด้วยตัวเอง เป็นตั้งแต่ผู้จัดการ พนักงานบัญชี พนักงานจัดซื้อวัตถุดิบ ส่วนตนซึ่งเป็นลูก ได้เข้ามาช่วยสานต่อโรงแป้งหลังจากเรียนจบจากมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ โดยการเริ่มจากตำแหน่งเซลล์ เป็นตำแหน่งแรก

“ตอนกลับมาแรก ๆ ป๊าให้ผมสตาร์ทที่ตำแหน่งเซลส์ ผมเริ่มศึกษาว่าโรงแป้งเราขายอะไรบ้าง ราคาขายต่อชิ้นเท่าไหร่ แล้วก็แปลกใจว่าทำไมแป้งของเราต้องขายถูกกว่าคู่แข่ง พอเริ่มลงงานเต็มตัว ผมเลยเอาแป้งไปให้ลูกค้าทดลองใช้ เพื่อเก็บข้อมูลว่าแป้งของเราสู้คู่แข่งไม่ได้ตรงไหน จนรู้ว่าเป็นเพราะคุณภาพที่ทำให้เราเป็นผู้นำในตลาดท้องถิ่นไม่ได้” คุณนิรันดร์กล่าว

“จะขายอะไรต้องเข้าใจมันก่อน” คุณนิรันดร์ค้นพบว่าจุดอ่อนคือ คุณภาพของสินค้า ทางแก้คือการลงทุนกับเครื่องจักรประเภทเดียวกับโรงงานผลิตข้าวถุง เพื่อปรับปรุงคุณภาพวัตถุดิบผลิตและถือโอกาสจับธุรกิจข้าวถุงไปพร้อมกัน ด้วยการรับซื้อข้าวมาจากโรงสี ทั้งข้าวขาว ข้าวเหนียว นำมาสีแล้วบรรจุถุงขาย ส่วนเศษข้าวหักที่ได้จากการกระบวนการสีก็เอามาใช้เป็นวัตถุดิบของโรงแป้ง ทำให้คุณภาพของแป้งดีขึ้นด้วย เป็นจุดเปลี่ยนที่ทำให้โรงแป้งพรกมลเริ่มสู้กับคู่แข่งในภูมิภาคเดียวกันได้

เริ่มขยายตลาดจากท้องถิ่น ส่งออกไปสู่ตลาดต่างประเทศ

เพื่อขยายตลาดจากภาคตะวันออก ไปสู่ภาคอื่น ๆ ทั่วประเทศไทย คุณนิรันดร์เริ่มรุกตลาดใหม่ ๆ ทั้ง B2C ผลิตแป้ง Ready to Cook ให้กับผู้บริโภคโดยตรง รวมถึงธุรกิจ B2B จนสามารถขยายไปยังตลาดอุตสาหกรรมได้สำเร็จ แป้งจากโรงแป้งพรกมลจึงกลายเป็นวัตถุดิบหลักให้กับธุรกิจอาหารชั้นนำมากมายของไทย

แต่การตีตลาดอย่างเดียวอาจไม่เพียงพอ คุณนิรันดร์จึงวางแผนปั้นแบรนด์ของตัวเองอย่างจริงจัง จนเกิดเป็นแบรนด์ “บัวลอย” กับ “ช้างลูกบอล” พร้อมเพิ่ม Product Line ใหม่อย่างเม็ดสาคู แป้งทอดกรอบ แป้งท้าวยายม่อมเข้าไปด้วย จนถึงปัจจุบันผลิตภัณฑ์แปรรูปจาก 2 แบรนด์นี้กว่า 40% ถูกส่งออกไปต่างประเทศแล้วเป็นที่เรียบร้อย

เมื่อวิเคราะห์แนวโน้มการส่งออกผลิตภัณฑ์แปรรูปจากข้าวในไทยแล้ว ย้อนกลับไปเมื่อปี 2566 สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า (สนค.) เผยว่าแป้งข้าวเหนียวไทยครองส่วนแบ่งการตลาดในสิงคโปร์และฮ่องกงได้ 71% และ 97% ตามลำดับ (อ้างอิง: คิดค้า.com, คิดค้า.com)

SME ถ้าอยากโต ต้องตามโลกให้ทัน

หลังจากที่โรงแป้งพรกมลเริ่มครองตลาดต่างประเทศได้แล้ว ก็เจอกับปัญหาการรับรองมาตรฐานอย่าง GHP, HACCP หรือ FSSC เพราะการไม่มีมาตรฐานเหล่านี้จะกระทบต่อการส่งออกสินค้าไปยังต่างประเทศ คุณนิรันดร์จึงเดินหน้าเพื่อทำให้โรงงานได้รับการรับรองตามมาตรฐานอุตสาหกรรม โดยการจ้าง QC และ QA มาประจำที่โรงงาน รวมถึงเปลี่ยนแปลงระบบในโรงงานจากแอนาล็อกให้เป็นดิจิทัล แม้ว่าทีมงานบางคนจะเผชิญกับการไม่เข้าใจระบบในช่วงแรก เพราะเริ่มมาจากการจดข้อมูลลงบนกระดาษมาตลอด แต่ทุกคนก็ค่อย ๆ ปรับตัวได้และเริ่มเข้าใจว่าองค์กรกำลังเดินไปในทิศทางไหน

รวมถึงการพัฒนาส่วน Operation และลงทุนกับระบบ Enterprise Resource Planning: ERP หรือซอฟต์แวร์สำหรับบริหารจัดการโรงงาน โดยจะรวบรวมข้อมูลทุกอย่างไว้ใน Database ช่วยให้องค์กรทำงานเร็วขึ้น และลดต้นทุนการผลิตลง

“ประเทศไทยเราผลิตแป้งมานานกว่า 50 - 60 ปี แต่เทคโนโลยีที่ใช้ไม่มีอะไรใหม่ แถมใกล้เคียงกันหมด สุดท้ายเราต้องมาแข่งกันที่การบริหารต้นทุน ผมเลือกที่จะใช้ ERP เป็นเครื่องมือเพื่อช่วยลดค่าใช้จ่าย แต่ด้วย ERP ใช้งบลงทุนสูงมาก ผมจึงเลือกใช้บางโมดูลที่จำเป็น โดยเริ่มจากการบันทึกข้อมูลดิบลง Digital เพื่อให้ ERP วัดผลได้ ซึ่งก็ช่วยให้เราวางแผนการผลิตได้ดีขึ้นจริง ๆ”

ธุรกิจที่ดีต้องไม่ลืมเรื่องความยั่งยืน

นอกจากจะต้องปรับตัวเพื่อให้รับมือกับ Digital Transformation ได้ทันท่วงที คุณนิรันดร์ยังมองไปถึงนโยบายเรื่องความยั่งยืน หรือ Sustainable Business ที่ธุรกิจควรจะตอบแทนบางอย่างให้กับโลก ทำให้เขาตัดสินใจวางรากฐานของระบบจัดการ Carbon Footprint ระบบจัดการน้ำเสีย และระบบ Green Industry เอาไว้ พร้อมจับมือกับชุมชนรอบโรงงาน ผลักดันโครงการ CSR ต่าง ๆ อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้โรงแป้งพรกมลคงอยู่ต่อไปได้

“ต้องอ่านปัญหาให้ออก วิเคราะห์ทางแก้ให้ได้ สร้างตลาดตามไป

พอเรามีตลาด ทีนี้เราจะแตกไลน์ผลิตสินค้าอะไรใหม่ ๆ ก็ทำได้”

จุดสำคัญที่ทำให้โรงแป้งพรกมลประสบความสำเร็จคือการเน้นไปที่คุณภาพของสินค้า ยอมลงทุนกับเครื่องจักรระดับเดียวกับการผลิตข้าวถุง เพื่อให้ได้ข้าวดีที่สำหรับใช้เป็นวัตถุดิบในการผลิตแป้งและได้สินค้าที่ดีที่สุดส่งต่อไปยังผู้บริโภค พร้อมมองหาโอกาสเติบโตที่มากกว่าการขายในประเทศ ปั้นแบรนด์เป็นของตัวเองและปรับปรุงโรงงานให้ตรงตามมาตรฐานการผลิตอาหารสากล เพื่อให้ลูกค้ามั่นใจในตัวสินค้า รวมถึงเพิ่มความสะดวกในการทำงานด้วยการนำซอฟต์แวร์มาใช้ให้เกิดประโยชน์ ซึ่งไม่เพียงแค่ทำงานเร็วขึ้น แต่ยังช่วยลดต้นทุนที่ไม่จำเป็นได้อีกด้วย

ปัจจุบันโรงแป้งพรกมลยังคงตั้งอยู่บนถนนสุขุมวิท ตำบลเนินพระ ใจกลางเมืองระยองเช่นเดิม พร้อมขยายพื้นที่ด้านข้างอีก 1 ไร่ รองรับจำนวนการผลิตที่เพิ่มขึ้น เพื่อให้ผู้ประกอบการ SME นำแนวทางที่เป็นประโยชน์ไปปรับใช้ และยึดเป็นแรงบันดาลใจในการขยายกิจการต่อไป