Silver Economy โอกาสของ SME ไทยในตลาดผู้สูงวัยยุคใหม่

องค์การอนามัยโลก (WHO) คาดการณ์ว่าประชากรโลกที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปจะเพิ่มขึ้นถึง 1,400 ล้านคนภายในปี 2030 หรือทุก ๆ 6 คนที่พบเจอ จะมี 1 คนที่อายุ 60 ปีขึ้นไป ส่งผลให้ตลาดสูงวัยเป็นที่จับตามอง และยังเป็นโอกาสใหม่ที่เรียกว่า Silver Economy ซึ่งกำลังขับเคลื่อนนวัตกรรม การลงทุน และการเติบโตทางเศรษฐกิจไปทั่วโลก ดังนั้น สำหรับ SME ไทย การทำความเข้าใจและหันมาพิจารณาตลาดผู้สูงอายุ จึงเป็นกุญแจสำคัญสู่การเติบโตอย่างยั่งยืนในอนาคต

Content Summary

• Silver Economy คือ กลุ่มธุรกิจและกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่มุ่งเน้นการสร้างสรรค์สินค้า บริการ และนวัตกรรมต่าง ๆ เพื่อตอบโจทย์ความต้องการและความจำเป็นสำหรับผู้สูงวัย

• กลุ่มผู้สูงวัยยุคใหม่ ใน Silver Economy มีสุขภาพดี มีกำลังซื้อสูง และให้ความสำคัญกับสุขภาพ ความสุข และการใช้ชีวิตอย่างเต็มที่

• กลยุทธ์การตลาดของผู้บริโภคกลุ่มนี้ต้องเน้นความจริงใจ เข้าใจง่าย สร้างประสบการณ์ และนำเสนอภาพลักษณ์สดใส ควบคู่กับโมเดลธุรกิจที่มั่นคง เช่น YoungHappy ธุรกิจที่สร้างชุมชนผู้สูงวัยผ่านความร่วมมือกับพันธมิตร

Silver Economy คืออะไร?

Silver Economy คือ กลุ่มธุรกิจและกิจกรรมทางเศรษฐกิจที่มุ่งเน้นการสร้างสรรค์สินค้า บริการ และนวัตกรรมต่าง ๆ เพื่อตอบโจทย์ความต้องการ และความจำเป็นสำหรับผู้สูงวัยที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป โดยเฉพาะ ซึ่งกลุ่มผู้บริโภคเหล่านี้มีขนาดเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องทั่วโลก และยังช่วยกระตุ้นการเติบโตทางเศรษฐกิจได้อีกด้วย 

จากการประเมินของ Ageing Asia Alliance พบว่า Silver Economy หรือระบบเศรษฐกิจผู้สูงวัยในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกจะมีมูลค่าสูงถึง 4.6 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ภายในปี 2025 เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้สูงวัยจำนวน 600 ล้านคนเลยทีเดียว

ความสำคัญของตลาดนี้อยู่ที่ “กำลังซื้อ” ซึ่งจะครอบคลุมตั้งแต่สินค้าอุปโภคบริโภค บริการสุขภาพ ไลฟ์สไตล์ ที่อยู่อาศัย การท่องเที่ยว ไปจนถึงเทคโนโลยีที่ช่วยอำนวยความสะดวกในชีวิตประจำวันของผู้สูงวัย หากผู้ประกอบการมองเห็นโอกาสใน Silver Economy และดำเนินธุรกิจได้ตรงจุด ก็ย่อมจะประสบความสำเร็จ และสร้างผลตอบแทนได้ตามเป้าหมาย

ทำความเข้าใจ “ผู้สูงวัยไลฟ์สไตล์แอ็กทิฟ” กลุ่มเป้าหมายหลักของ Silver Economy

Rothschild & Co. หนึ่งในกลุ่มที่ปรึกษาทางการเงินอิสระที่ใหญ่ที่สุดในโลกระบุว่า ผู้สูงวัยมีมูลค่าทรัพย์สินสุทธิและกำลังซื้อจำนวนมาก และยังเป็นพลังขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจที่สำคัญ โดยเฉพาะกลุ่ม Baby Boomers ซึ่งเป็นรุ่นที่สะสมความมั่งคั่งมามากที่สุดในประวัติศาสตร์ ทำให้พวกเขามีศักยภาพในการใช้จ่ายสูงใน Silver Economy

ขณะที่เป้าหมายหลักของผู้สูงวัย คือ การลงทุนในสุขภาพ ความสุข และความสามารถที่จะใช้ชีวิตได้อย่างเต็มที่ทำให้ผู้สูงวัยในยุคนี้สามารถพึ่งพาตัวเองได้ มีสุขภาพที่ดี และมีชีวิตชีวาไม่ต่างจากคนวัยหนุ่มสาว เรียกว่า “Active Seniors” หรือ “ผู้สูงวัยไลฟ์สไตล์แอ็กทิฟ”

นอกจากนี้ ผู้สูงวัยที่เป็นกลุ่มเป้าหมายหลักของ Silver Economy ยังมีเวลาว่างมากขึ้นและพยายามหาทางใช้เวลาว่างให้คุ้มค่าที่สุดด้วยการทำกิจกรรมและการพักผ่อนหย่อนใจ ทำให้พวกเขาได้ค้นพบงานอดิเรกใหม่ ๆ เช่น การท่องเที่ยวทั้งในประเทศและต่างประเทศ การเรียนรู้ทักษะใหม่ การออกกำลังกาย ฟิตเนส โยคะ หรือการบริโภคอาหารเพื่อสุขภาพ เป็นต้น

สินค้าและบริการที่ตอบโจทย์ Silver Economy มีอะไรบ้าง

การดูแลสุขภาพกาย ใจและความเป็นอยู่ที่ดี 

จากผลสำรวจของ บริษัท อินเทจ ประเทศไทย ระบุว่า 83% ของผู้บริโภคสูงวัยอยากจะดูดีในสายตาของคนรอบข้าง และ 76% บอกว่าอยากจะดูอ่อนกว่าวัย ทำให้พวกเขาให้ความสำคัญกับเรื่องสุขภาพเป็นหลัก และเรื่องการเงินเป็นเรื่องรองลงมา โดยสินค้าและบริการที่ตอบโจทย์ Silver Economy ในกลุ่มนี้ได้แก่ 

• ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เช่น วิตามิน โปรตีน และคอลลาเจน

• คลินิกเฉพาะทางด้านการชะลอวัย เช่น เวชศาสตร์ความงามและผิวพรรณ การส่งเสริมสุขภาพแบบองค์รวม และการปรับสมดุลฮอร์โมน

• การบริการดูแลถึงที่บ้าน โดยการจัดส่งผู้ดูแล (Caregiver) หรือบุคลากรทางการแพทย์ไปให้บริการถึงบ้านของผู้รับบริการ 

• บริการจิตบำบัดออนไลน์ เพราะสุขภาพใจก็เป็นสิ่งสำคัญ เนื่องจากผู้สูงวัยมีสภาพร่างกายที่เปลี่ยนแปลงไปอาจทำให้เกิดอารมณ์แปรปรวน เครียด หรือมีภาวะซึมเศร้าได้บริการนี้ทำให้ผู้สูงอายุสามารถเข้าถึงนักจิตวิทยาหรือจิตแพทย์ได้ง่ายขึ้น มีประโยชน์มากสำหรับผู้สูงอายุที่ไม่สะดวกในการเดินทางไปพบแพทย์

ที่อยู่อาศัยและสิ่งแวดล้อม 

เนื่องจากผู้สูงอายุมีแนวโน้มอาศัยอยู่คนเดียวมากขึ้น ดังนั้นธุรกิจจึงควรออกแบบพื้นที่อยู่อาศัย หรือการออกแบบธุรกิจที่เอื้อต่อการใช้ชีวิตของผู้สูงวัยให้มากขึ้น ได้แก่

• Universal Design ซึ่งเป็นการออกแบบเพื่อให้ทุกคนที่อยู่ในสังคมสามารถใช้ประโยชน์จากอาคารได้อย่างเต็มที่ หรือมีการออกแบบที่เหมาะสมกับผู้สูงวัย โดยธุรกิจสามารถเริ่มต้นได้จากปรับหน้าร้านให้มีทางลาดสำหรับรถเข็น หรือการใช้วัสดุปูพื้นกันลื่นได้ เป็นต้น
  
  

• ระบบบ้านอัจฉริยะ (Smart Home) ที่มีเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านสามารถเชื่อมต่อกัน หรือระบบทำงานอัตโนมัติจะช่วยอำนวยความสะดวก และลดความเสี่ยงการเกิดอุบัติเหตุแก่ผู้สูงวัยในยุค Silver Economy เช่น ไฟเปิดเองเมื่อตรวจจับการเคลื่อนไหวในเวลากลางคืนสามารถลดความเสี่ยงการสะดุดล้มได้ หรือระบบล็อกประตูอัจฉริยะที่ปลอดภัย ไม่ต้องกังวลเรื่องการลืมกุญแจ

• โมเดลสถานดูแลผู้สูงอายุ (Nursing Home) ที่ได้รับการปรับปรุงให้ดีขึ้นไปสู่แนวคิดที่พักอาศัยที่พร้อมด้วยสิ่งอำนวยความสะดวกและผู้ช่วย (Assisted Living Concepts) จะส่งเสริมความเป็นอิสระช่วยให้ผู้สูงอายุยังคงใช้ชีวิตในแบบที่ต้องการได้มากที่สุด พร้อมความช่วยเหลือเมื่อจำเป็น

ไลฟ์สไตล์และความบันเทิง 

ไลฟ์สไตล์และความชอบของผู้สูงอายุต่างกันไปซึ่งผู้ประกอบการสามารถนำความหลากหลายมาเป็นธุรกิจใน Silver Economy ได้เช่นกัน

• ทัวร์สำหรับผู้สูงอายุ แพ็กเกจทัวร์ที่ออกแบบมาเพื่อความสะดวกสบายของผู้สูงอายุโดยเฉพาะ มีจังหวะการเดินทางที่ไม่เร่งรีบ เลือกสถานที่ที่เดินทางง่ายและปลอดภัย

• การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ เป็น 1 ในธุรกิจ Health & Wellness ที่ได้รับความนิยมมากยุคปัจจุบัน ซึ่งเป็นการผสมผสานการพักผ่อนหย่อนใจ และการดูแลสุขภาพเข้าด้วยกัน ซึ่งบริการนี้ต้องมีความเชี่ยวชาญเป็นพิเศษ หรืออาจจะมีกิจกรรมสันทนาการ เช่น การนวด โยคะ หรือวารีบำบัด เป็นต้น
  
  

• สร้างคอมมิวนิตีและพื้นที่เล่นเกมที่ออกแบบมาสำหรับผู้สูงอายุโดยเฉพาะ หรือจัดการแข่งขัน Esports รวมทั้งบอร์ดเกมในรูปแบบดิจิทัลพร้อมโค้ชที่สอนการเล่น เพื่อให้ผู้สูงอายุได้ทดลองอะไรใหม่ ๆ และพบปะคนในกลุ่มวัยเดียวกัน โดยมีตัวอย่างให้เห็นแล้วจากธุรกิจ Esports ISR e-Sports ในประเทศญี่ปุ่น 

เทคโนโลยีเพื่อชีวิตที่ง่ายขึ้น 

เทคโนโลยีสุขภาพ (Health Tech) มีบทบาทสำคัญอย่างมากใน Silver Economy ทั้งยังช่วยให้ชีวิตของผู้สูงอายุง่ายขึ้น ปลอดภัยขึ้น และมีคุณภาพมากขึ้น เช่น แอปแจ้งเตือนทานยา Smartwatch ที่ช่วยวัดชีพจร วัดออกซิเจนในเลือด ไปจนถึงอุปกรณ์สื่อสารที่ใช้งานง่าย เช่น ระบบ Smart Display และ Voice Assistant ที่ทำงานร่วมกับลำโพงช่วยให้ผู้สูงอายุติดต่อสื่อสารและเข้าถึงข้อมูลได้สะดวกขึ้น

วิธีการเข้าถึงผู้บริโภคกลุ่มผู้สูงวัยอย่างมีประสิทธิภาพ

• ใช้ภาษาที่เข้าใจง่ายและน่าเชื่อถือ 

ธุรกิจควรใช้ถ้อยคำที่เข้าใจง่ายในการเข้าถึงกลุ่มผู้บริโภคของ Silver Economy ที่สำคัญคือต้องสื่อสารด้วยความจริงใจ และสร้างความน่าเชื่อถือ นอกจากนี้ การใส่ใจในรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ อย่างการเลือกแบบอักษรที่มีขนาดใหญ่ หรือการเลือกใช้สีที่อ่านง่ายยังแสดงให้เห็นถึงความใส่ใจ และความเข้าใจในกลุ่มผู้สูงอายุด้วย

•  ใช้ช่องทางการสื่อสารแบบผสมผสาน (Integrated Marketing)

ผู้สูงวัยในยุคนี้ไม่ได้จำกัดอยู่แค่การรับสื่อแบบเดิม ๆ อีกต่อไปโดยสื่อโซเชียลมีเดียนั้นได้รับความนิยมในหมู่ผู้สูงวัยมากขึ้น เช่น Facebook, LINE, YouTube หรือ TikTok การสื่อสารในหลาย ๆ ช่องทางอย่างสอดคล้องกัน จะช่วยให้ผู้บริโภคสูงวัยรับรู้และจดจำสินค้าหรือบริการได้ดียิ่งขึ้น

•  การทำการตลาดเชิงประสบการณ์ (Experiential Marketing) 

 การได้ทดลองใช้ผลิตภัณฑ์ หรือเข้าร่วมกิจกรรมจริงสามารถดึงดูดผู้บริโภคสูงวัยใน Silver Economy ได้ โดยการเวิร์กช็อปสอนใช้เทคโนโลยี คลาสออกกำลังกายเบา ๆ หรือกิจกรรมที่เปิดโอกาสให้ผู้สูงวัยได้แบ่งปันความรู้และเรื่องราวชีวิต เพื่อสร้างความผูกพันที่นอกเหนือจากการโฆษณาจะทำให้แบรนด์เป็นส่วนหนึ่งของประสบการณ์ที่ดีในชีวิตประจำวันของผู้สูงวัย

• พัฒนาแคมเปญที่สื่อสารกับลูกหลานหรือผู้ดูแลผู้สูงวัย

หลายครั้งลูกหลานหรือผู้ดูแลมีบทบาทสำคัญในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าและบริการให้ผู้สูงวัยในครอบครัว การพัฒนาแคมเปญที่สื่อสารโดยตรงกับกลุ่มคนเหล่านี้ รวมถึงการให้ข้อมูลที่ครบถ้วน น่าเชื่อถือ และเน้นย้ำถึงประโยชน์ที่ผู้สูงวัยจะได้รับ จะช่วยให้พวกเขามีข้อมูลเพื่อประกอบการตัดสินใจ และเชื่อมั่นในสิ่งที่เรานำเสนอ

• สร้างภาพลักษณ์ที่ “ไม่สูงวัยเกินไป” 

ผู้สูงวัยยุคใหม่มีพลัง มีไลฟ์สไตล์ที่หลากหลาย และต้องการภาพลักษณ์ที่สะท้อนถึงความกระตือรือร้นและมีชีวิตชีวา ธุรกิจควรหลีกเลี่ยงการสร้างภาพลักษณ์ที่ดูแก่ชรา อ่อนแอ หรือโดดเดี่ยว ยกตัวอย่างจากบริษัท “THENEWGREY Inc.” ในเกาหลีใต้ ถือเป็นตัวอย่างที่น่าสนใจใน Silver Economy จากการใช้พรีเซนเตอร์ที่เป็นผู้สูงวัยที่มีสไตล์ และทันสมัย ทำให้ผู้บริโภครู้สึกอยากเป็นส่วนหนึ่งกับสินค้าหรือบริการนั้น ๆ 

Case Study: YoungHappy คอมมิวนิตีและคอร์สอบรมเพื่อผู้สูงวัยยุคใหม่

YoungHappy เป็นกิจการเพื่อสังคมที่ตั้งใจสร้างคอมมูนิตีและเปิดพื้นที่ให้แก่ผู้สูงวัยได้กลับมามีส่วนร่วมในกิจกรรมทางสังคมอีกครั้ง ธุรกิจนี้เข้ามาแก้ปัญหาให้กับกลุ่มผู้สูงวัยที่มีภาวะร่างกายแข็งแรง แต่สุขภาพใจอาจไม่ได้รับการดูแล และเผชิญกับความเหงา หรือความรู้สึกว่างเปล่าหลังเกษียณ

 ปัจจุบัน YoungHappy นับว่าเป็นหนึ่งในธุรกิจ Silver Economy ที่มีคอมมูนิตีที่แข็งแกร่งมากในไทย ปัจจุบันมีสมาชิกผู้สูงวัยมากกว่า 60,000 คน กระจายตัวใน 74 จังหวัดของประเทศ โดยมีบริการผ่านเครื่องมือที่หลากหลาย ได้แก่

• กิจกรรมที่ออกแบบมาโดยเฉพาะสำหรับผู้สูงอายุ ทั้งการเวิร์คช็อป งานเสวนา หรือกิจกรรมในองค์กร

• บริการ Happy Learn คลาสเรียนออนไลน์โดยมีเนื้อหามากมายให้เลือกเรียนตามความสนใจ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสุขภาพ อาหาร เทคโนโลยี หรือไลฟ์สไตล์ เช่น คอร์ส Digital Literacy ทักษะการใช้เทคโนโลยีดิจิทัล คอร์สหมากล้อมวัยเก๋า หรือเรื่องกฎหมายและสวัสดิการที่ผู้สูงอายุต้องรู้ เป็นต้น 

• การผลิตสื่อเพื่อผู้สูงวัยเข้าใจง่ายในรูปแบบบทความ วิดีโอ หรือพอดแคสต์

โมเดลธุรกิจของ Young Happy

• การเป็นพันธมิตรกับแบรนด์ (Partnerships/Sponsorships) ร่วมมือกับแบรนด์ที่ต้องการเข้าถึงกลุ่มผู้สูงอายุให้สามารถเข้ามาเป็นสปอนเซอร์ จัดกิจกรรมร่วมกัน เพื่อให้ผู้สูงอายุสามารถเรียนรู้ได้โดยไม่มีภาระทางการเงิน
  
  

• บริการ B2B (Business-to-Business) อาจมีการให้บริการปรึกษา หรือจัดอบรมแก่หน่วยงานรัฐ องค์กร หรือบริษัทอื่น ๆ ที่ต้องการความเข้าใจและแนวทางในการทำงานกับกลุ่มผู้สูงอายุรวมทั้งรับออกแบบโครงการให้กับบริษัทต่าง ๆ ที่เห็นคุณค่าในเรื่อง CSR ด้วย

บทสรุปและแนวทางสู่ความสำเร็จ

Silver Economy ไม่ใช่เพียงแค่เทรนด์ แต่คือโอกาสทางธุรกิจขนาดใหญ่ที่กำลังเติบโต โดยหัวใจสำคัญสู่ความสำเร็จในตลาดผู้สูงวัยยุคใหม่ คือการ เข้าใจอย่างลึกซึ้งว่าพวกเขาคือ “ผู้สูงวัยไลฟ์สไตล์แอ็กทิฟ” ที่มีกำลังซื้อ มีเวลา และให้ความสำคัญกับสุขภาพกายใจ การมีคุณภาพชีวิตที่ดี และต้องการมีส่วนร่วมในสังคม 

โอกาสของธุรกิจคือการมองหาช่องว่างและสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์ใหม่ ๆ ไม่ว่าจะเป็นผลิตภัณฑ์เสริมสุขภาพเฉพาะทาง คลินิกที่เน้นการชะลอวัย บริการดูแลที่บ้านแบบครบวงจร ไปจนถึงที่อยู่อาศัยที่ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ เทคโนโลยีอำนวยความสะดวก หรือบริการด้านความบันเทิงและการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับผู้สูงวัย 

หากผู้ประกอบการสามารถตอบโจทย์ความต้องการเชิงลึกเหล่านี้ด้วยความเข้าใจและนวัตกรรมที่แท้จริง รวมทั้งมีกลยุทธ์ดึงดูดใจผู้สูงวัยได้ ตลาด Silver Economy ก็จะกลายเป็นขุมทรัพย์ที่นำไปสู่การเติบโตอย่างงดงามและยั่งยืนในอนาคต

ข้อมูลอ้างอิง

1. Silver Economy: The age of opportunity สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2568 จาก https://www.rothschildandco.com/en/newsroom/insights/2024/12/thematic-insights-silver-economy-the-age-of-opportunity/

2. นวัตกรรมใหม่เพื่อคุณภาพชีวิตของผู้สูงวัย โอกาสทอง SME ยุค Silver Economy สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2568 จาก https://www.bangkokbanksme.com/en/silver-eco

3. Ageing and health สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2568 จาก https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health

4. ทะเลสีเงิน…เอาใจวัยเก๋าด้วย… กลยุทธ์การตลาดในกลุ่มสังคมผู้สูงวัย ในยุค 5.0 สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2568 จาก https://www.marketingthai.or.th/silver-ocean-marketing/

5. Silver Economy - Trends and Opportunities in the Aging Economy สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2568 จาก
https://www.deloitte.com/southeast-asia/en/services/consulting/perspectives/thailand-silver-economy-th.html

6. Silver economy: Is the business of ageing a sunrise industry? สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2568 จาก

https://www.enterprisesg.gov.sg/resources/blog/silver-economy-is-the-business-of-ageing-a-sunrise-industry?utm_source=tatlerasia.com&utm_medium=email&utm_campaign=ASIA_GENT_SILVERECONOMY_FULL20250526

7. เข้าถึงโลกของผู้สูงอายุด้วยหัวใจ สร้างสุขภาพจิตอย่างไรให้เวิร์ก สืบค้นเมื่อ 10 มิถุนายน 2568 จาก https://www.vimut.com/article/older-adults-mental-health