โรงพยาบาลเฉพาะทาง เทรนด์ใหม่ที่เปลี่ยนอนาคตธุรกิจการแพทย์

 ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา วงการแพทย์ทั่วโลกกำลังอยู่ท่ามกลางการเปลี่ยนผ่านครั้งสำคัญในเชิงโครงสร้าง จากยุคที่โรงพยาบาลต้องทำได้ทุกอย่าง ไปสู่ยุคของโรงพยาบาลเฉพาะทาง (Specialized Hospital) ที่มุ่งเน้นความชำนาญด้านใดด้านหนึ่ง ความเปลี่ยนแปลงนี้ไม่ใช่เพียงเรื่องของเทคโนโลยีการรักษาที่ซับซ้อนขึ้น แต่ยังสะท้อนถึงพฤติกรรมของผู้ป่วยที่ให้ความสำคัญกับคุณภาพ ความปลอดภัย และผลลัพธ์ที่แม่นยำกว่าเดิม

ประเทศไทยเองก็อยู่ในกระแสนี้เช่นกัน การเกิดขึ้นของโรงพยาบาลเฉพาะทางหลายแห่งคือสัญญาณที่บ่งบอกว่าอุตสาหกรรมทางการแพทย์ของไทยกำลังก้าวเข้าสู่ยุคใหม่ และหนึ่งในตัวอย่างที่ชัดเจน คือ “Spine and Joint Hospital” ภายใต้การบริหารของ บริษัท เอ็น.พี เมดิคอล จำกัด โรงพยาบาลที่มุ่งเน้นเฉพาะด้านกระดูกสันหลังและข้ออย่างเต็มตัว เพื่อยกระดับมาตรฐานการรักษาในสาขาที่มีความต้องการสูง โดยเฉพาะการก้าวเข้าสู่สังคมยุคสูงวัยในปัจจุบัน

นพ.ดิตถพงษ์ ผู้ปฏิวัติการรักษาแผลเล็ก

 นพ. ดิตถพงษ์ บุญอำพล ผู้อยู่เบื้องหลังความสำเร็จของ S Spine and Joint Hospital แพทย์ผู้มีประสบการณ์ทั้งในและต่างประเทศ โดยเส้นทางการเรียนรู้ของคุณหมอเริ่มต้นจากคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ก่อนจะไปศึกษาต่อที่อเมริกา สิงคโปร์ และประเทศต่าง ๆ ในยุโรป ซึ่งแต่ละแห่งได้มอบความรู้และทักษะที่แตกต่างกัน ทำให้คุณหมอสามารถนำจุดแข็งจากหลายระบบมาหล่อหลอมเข้าด้วยกันจนเกิดเป็นรากฐานของโมเดลการแพทย์เฉพาะทางที่แข่งขันได้ในระดับสากล

สิ่งที่ทำให้คุณหมอโดดเด่น คือ ทักษะด้านการผ่าตัดแผลเล็ก (Minimally Invasive Surgery) โดยใช้การส่องกล้องช่วยให้มองเห็นรายละเอียดได้ชัดเจนขึ้น แผลมีขนาดเล็กลง (ประมาณ 0.3–2 เซนติเมตร) ทำให้เสียเลือดน้อย ลดผลกระทบต่อเนื้อเยื่อและเส้นประสาทโดยรอบ ลดความเสี่ยงจากภาวะแทรกซ้อน และช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็วกว่าการผ่าตัดแบบเปิดแผลใหญ่ทั่วไป อีกทั้งยังมีการประยุกต์ใช้เทคนิคขั้นสูงอย่าง Neuromodulation หรือการใช้เครื่องกระตุ้นเส้นประสาทและสมอง เพื่อฟื้นฟูคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพซับซ้อน

คุณหมอใช้เวลามากกว่าสิบปีในการสั่งสมความรู้เฉพาะทางเหล่านี้ และสิ่งที่จุดประกายให้เกิดโรงพยาบาลเฉพาะทางขึ้น ก็คือ “ความฝัน” ที่อยากจะสร้างสถานพยาบาลที่สามารถใช้ศักยภาพของแพทย์และอุปกรณ์ทางการแพทย์เฉพาะทางได้อย่างเต็มที่

“ผมรู้สึกว่าตัวเราเองก็เรียนมาค่อนข้างลึก แต่พอมาทำงานในโรงพยาบาลทั่วไป กลับใช้ศักยภาพได้ไม่เต็มที่ เหมือน ‘เป็ด’ ที่ทำได้หลายอย่าง แต่ไปไม่สุดสักอย่าง ผมเลยอยากสร้างโรงพยาบาลเฉพาะทางที่เราสามารถรักษาในสิ่งที่เราถนัดได้อย่างเต็มที่”

คำว่า “เฉพาะทาง” ในมุมมองของคุณหมอ

หลายคนอาจเข้าใจว่าโรงพยาบาลเฉพาะทางหมายถึงการมีแพทย์เก่ง ๆ อยู่เพียงไม่กี่คน แต่ความจริงแล้วความหมายนี้ลึกซึ้งกว่านั้นมาก เพราะ “เฉพาะทาง” ในมุมมองของคุณหมอคือทีมงาน ระบบ และเครื่องมือที่ทำงานสอดประสานกันครบทุกมิติ คุณหมอเปรียบเทียบกับการแข่งขันฟอร์มูลาวัน เพื่อให้เห็นภาพชัดเจนยิ่งขึ้น กล่าวคือ ทีมแพทย์เปรียบเป็นนักแข่งที่มีทักษะสูง ทีมบุคลากรทางการแพทย์คือ Pit crew ที่ต้องแม่นยำและพร้อมสนับสนุนทุกวินาที ขณะที่เครื่องมือและเทคโนโลยีเปรียบเสมือนรถแข่งที่ต้องทันสมัยและตอบโจทย์สถานการณ์จริง หากขาดองค์ประกอบใดองค์ประกอบหนึ่ง ผลลัพธ์ก็ไม่อาจสมบูรณ์ได้

ดังนั้น กระบวนการรักษาที่ S Spine and Joint Hospital จึงครอบคลุมตั้งแต่การวินิจฉัย การผ่าตัด ไปจนถึงการฟื้นฟู ผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาจากแพทย์คนใดคนหนึ่งเท่านั้น แต่จะได้รับการดูแลจากทีมสหวิชาชีพที่เข้าใจโรคอย่างลึกซึ้งด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย ทำให้คำว่าเฉพาะทางสำหรับ S Spine and Joint Hospital คือ สัญญาใจที่จะส่งมอบการรักษาที่แม่นยำ ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพแก่ผู้ป่วยทุกราย

สร้างความแตกต่างด้วยความโดดเด่น

สิ่งที่ทำให้ S Spine and Joint Hospital แตกต่างจากโรงพยาบาลทั่วไป คือ แนวทางการรักษาที่มุ่งให้คนไข้ “เจ็บน้อย ฟื้นตัวเร็ว และความเสี่ยงต่ำ” โดยเฉพาะการใช้เทคนิคผ่าตัดแผลเล็กที่ช่วยลดการเสียเลือด ลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน และที่สำคัญ คือ ทำให้ผู้ป่วยกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติเร็วขึ้น ทั้งนี้เพราะต้นทุนชีวิตที่ทุกคนมีเท่ากันคือ “เวลา” และ “สุขภาพ”

นอกจากนี้ เทคโนโลยียังถือเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นกล้องขนาดเล็ก ระบบนำทางการผ่าตัด ไปจนถึงการวิเคราะห์ภาพด้วย AI ล้วนถูกนำมาใช้เพื่อเพิ่มความแม่นยำในการวินิจฉัยและรักษา เมื่อแพทย์สามารถมองเห็นรายละเอียดได้ใกล้และชัดเจนขึ้น จึงไม่จำเป็นต้องเปิดแผลใหญ่เหมือนวิธีการรักษาในอดีต ส่งผลให้ลดการบาดเจ็บและความเสี่ยงโดยรวมได้มากที่สุด โดยคุณหมออธิบายว่า

“จากเดิมที่ต้องผ่าแผลยาวเป็นคืบ ตอนนี้เล็กลงเหลือเพียงครึ่งเซนติเมตร เพราะเราใช้เทคโนโลยีช่วยวิเคราะห์ทำให้เห็นภาพชัดขึ้น ความเสี่ยงน้อยลง อาการแทรกซ้อนน้อยลง และฟื้นตัวได้เร็วขึ้น”

ยิ่งไปกว่านั้น S Spine and Joint Hospital ยังให้ความสำคัญกับการเฟ้นหาบุคลากรอย่างละเอียด มีระบบการสร้างทีมบุคลากรเฉพาะด้าน แพทย์และพยาบาลไม่ได้ถูกคัดเลือกมาโดยพิจารณาจากความรู้ความสามารถเพียงอย่างเดียว แต่ยังพิจารณาไปถึงแง่มุมอื่น ๆ ด้วย เช่น การมีทัศนคติที่ดี มีทักษะในการคิดวิเคราะห์ การทำงานเป็นทีม การเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง นอกจากนี้ ทางโรงพยาบาลยังลงทุนอย่างจริงจังกับการพัฒนาบุคลากร ซึ่งมีทั้งการอบรมภายใน (In-house Training) และการส่งบุคลากรไปฝึกที่ต่างประเทศอย่างต่อเนื่อง ผลลัพธ์คือ ทีมงานเข้าใจเทคโนโลยี เข้าใจโรคมากขึ้น และพร้อมทำงานร่วมกันในทุกกระบวนการของการรักษา เพื่อมอบมาตรฐานที่ดีที่สุดแก่ผู้ป่วย

แนวคิดธุรกิจจากมุมมองของแพทย์สู่การเป็นผู้ประกอบการ

คุณหมอกล่าวถึงมุมมองของตนเองในเชิงการบริหารจัดการว่า  “ถ้าเป็นโรงพยาบาลทั่วไป ต้องกระจายงบประมาณไปหลายแผนก ทำให้การลงทุนด้านเครื่องมือและบุคลากรถูกเฉลี่ยออกไป จึงไม่สามารถลงลึกในสาขาใดสาขาหนึ่งได้อย่างเต็มที่ แต่พอเป็นโรงพยาบาลเฉพาะทาง เราลงได้ลึก และได้ใช้งบกับสิ่งที่เกี่ยวข้องจริง ๆ มาตรฐานการรักษาของเราจึงออกมาเป็นที่น่าพึงพอใจ”

นอกจากนี้ คุณหมอยังมองว่าปัจจัยด้านสังคมของเราในปัจจุบันเอื้อต่อการเติบโตของโรงพยาบาลเฉพาะทางอย่างมาก เนื่องจากประเทศไทยกำลังก้าวเข้าสู่สังคมสูงวัย ที่ประชากรมีแนวโน้มเจ็บป่วยจากโรคความเสื่อม ไม่ว่าจะเป็นโรคข้อเข่าเสื่อม กระดูกสันหลังเสื่อม และปัญหากล้ามเนื้อเรื้อรังมากขึ้น ในขณะเดียวกัน ประเทศไทยยังคงมีจุดแข็งด้านการเป็นศูนย์กลางทางการแพทย์ (Medical Hub) ของเอเชีย  ซึ่งดึงดูดผู้ป่วยจากต่างชาติ โดยเฉพาะจากตะวันออกกลางและ CLMV ที่ให้ความไว้วางใจในมาตรฐานการแพทย์ของไทย ส่งผลให้จำนวนผู้ป่วยต่างชาติเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

อนาคตของ S Spine and Joint Hospital ไม่ได้หยุดอยู่ที่การเป็นโรงพยาบาลเฉพาะทางด้านกระดูกสันหลังและข้อเท่านั้น แต่คุณหมอยังต้องการขยายขอบเขตของความเชี่ยวชาญไปสู่การฟื้นฟูผู้พิการ โดยนำความรู้และเทคโนโลยีขั้นสูงที่ได้สั่งสมจากต่างประเทศมาใช้ เพื่อสร้างมาตรฐานใหม่ของการรักษาที่ประเทศไทยยังขาดอยู่ ในขณะเดียวกันยังเล็งเห็นความจำเป็นของการขยายสาขาไปยังต่างจังหวัด เพราะปัจจุบันผู้ป่วยที่อยู่ภูมิภาคเข้าถึงการรักษาได้ยาก การมีสาขาในพื้นที่สำคัญจะช่วยลดความเหลื่อมล้ำทางการแพทย์ อย่างไรก็ดี คุณหมอย้ำว่า การขยายธุรกิจและการเปิดสาขาใหม่ จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อมั่นใจว่ามีบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญ และเครื่องมือที่ได้มาตรฐานทันสมัยเพียงพอที่จะรักษาคุณภาพการดูแลผู้ป่วยไว้ได้

โมเดลการดำเนินธุรกิจของ S Spine and Joint Hospital เป็นตัวอย่างหนึ่งของแนวทางการดำเนินธุรกิจ SME ในตลาดสุขภาพ คือการโฟกัสให้ลึกในสิ่งที่ถนัด ใช้ทรัพยากรให้ตรงจุด สร้างทีมให้เก่งที่สุด ทำงานร่วมกับผู้พัฒนาวิธีรักษาและบริษัทเครื่องมือแพทย์เพื่อถ่ายทอดเทคนิคและยกระดับมาตรฐานการรักษา และสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสังคมด้วยการเพิ่มโอกาสการเข้าถึงการแพทย์คุณภาพสูงให้กับประชาชนทุกพื้นที่ทั่วประเทศ กลยุทธ์เช่นนี้ไม่เพียงทำให้เกิดความแตกต่าง แต่ยังสร้างความยั่งยืนในการแข่งขันระยะยาว

“การเริ่มต้นธุรกิจต้องมาจากความฝันและความรักในสิ่งที่ทำ ไม่เช่นนั้น คุณจะทำได้ไม่สุดทาง

แต่ถ้าคุณรักมันจริง ๆ คุณจะหาทางสร้างทีม สร้างระบบ และจัดการให้มันเดินต่อไปได้”

ถ้อยคำนี้สะท้อนหลักการสำคัญของการทำธุรกิจในทุกอุตสาหกรรม เพราะ “ความฝันและความรักในสิ่งที่ทำ” คือแรงผลักดันที่ทำให้ผู้ประกอบการลงมือจริง และก้าวข้ามอุปสรรคต่าง ๆ ได้ สำหรับกรณีของ S Spine and Joint Hospital จุดเริ่มต้นไม่ได้มาจากแผนธุรกิจที่ซับซ้อนหรือเป้าหมายด้านกำไร หากแต่มาจากความตั้งใจของแพทย์ที่อยากสร้างโรงพยาบาลเฉพาะทาง เพื่อมอบการรักษาที่ดีที่สุดให้ผู้ป่วย

หากมองในมุม SME หลายธุรกิจอาจกำลังเผชิญความท้าทายที่คล้ายกัน คือทรัพยากรจำกัด แข่งขันสูง แต่ต้องหาความแตกต่างให้เจอ บทเรียนจาก S Spine and Joint Hospital ชี้ให้เห็นว่า การโฟกัสเฉพาะด้าน การลงทุนกับสิ่งที่สร้างคุณค่าจริง ๆ และการสร้างทีมที่แข็งแรง คือแนวทางที่สามารถนำพาธุรกิจไปสู่ความสำเร็จได้ ไม่ว่าธุรกิจนั้นจะอยู่ในอุตสาหกรรมใดก็ตาม